انديشه زمانه
دموکراسی در آمریکا
پنجشنبه, 1391-08-18 12:27
محمد رفیع محمودیان
محمد رفیع محمودیان - دموکراسی متبلور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حساسیتبرانگیز، متناقضنما و شگفتیآفرین است. در فرایندی و به شکلی برگزار میشود که نگاه بسیاری را در جهان و نه فقط شهروندان آمریکایی جذب خود میکند. |
ژان فرانسوا لیوتار
چهارشنبه, 1391-08-17 11:32
ویلیام دیل و تیموتی بیل
برگردان:
حمید پرنیان
ویلیام دیل و تیموتی بیل − ژان فرانسوا لیوتار (۱۹۲۴ - ۱۹۹۸) در محضر موریس مرلو-پونتی پدیدارشناسی خواند. در الجزایر و در دبیرستان آموزگاری کرد و بعدها در دانشگاه پاریس فلسفه درس داد. وی در ۱۹۸۹ از سمت استادی فلسفهی دانشگاه پاریس بازنشسته شد. لیوتار در چندین دانشگاهها امریکایی مانند ییل و اموری نیز درس داده است.
|
فلسفه زبان دین در پارادایم صدرايی
دوشنبه, 1391-08-15 07:50
احمد علوی
احمد علوی - گفتوگو در مورد سرشت زبان دین و همچنین زبان متن دین از دیرباز مورد علاقه فیلسوفان، حکیمان، عارفان، متکلمان و مفسران متون دینی بوده است، چه استفاده از ذهن و زبان محدود و ناقص انسان برای فهم جهان برتر، خداوند و صفات او ـ که مطلق و بیمنتها تلقی میشدند ـ با پرسشهای دشوار و جدی روبرو بود. گروههای یادشده، باوجود محدودیتهایشان برخی از پرسشهای مربوط به زبان دین را در چارچوب متعارف زمان خود به بحث گذاشتهاند. |
پیشینههای تاریخی سکولاریسم هند: آشوکا شاه فیلسوف و زاهد
جمعه, 1391-08-12 11:07
مهرداد صمدزاده
مهرداد صمدزاده – در بخش پیشین از این مجموعه مقالات به تشرح سنت سکولار هند باستان به روایت از آرتاشاسترای کائوتیلیا پرداختیم. این سنت مبین دو نکته اساسی است: |
کیهانشناسی به سبک کمبریج: ویتگنشتاین، تولمین و هاوکینگ
چهارشنبه, 1391-08-10 02:36
کارلین رومانو (Carlin Romano)
برگردان:
احسان سنایی
کارلین رومانو − "ما سهپنجهروزی بیش زنده نیستیم و در این مدتِ کوتاه هم به سیاحتِ تنها قسمتی ناچیز از کل جهان هستی آمدهایم. ولی خب انسانْ موجود کنجکاویست. حیرت میکنیم و پیوسته در پی پاسخی قانعکنندهایم. |
میرشمسالدین ادیبسلطانی؛ فیلسوف زبانشناس یا زبانشناس فیلسوف
دوشنبه, 1391-08-08 11:59
میثم بادامچی
میثم بادامچی − میرشمس الدین ادیبسلطانی را با ترجمههای دشوارخوانش از آثار مهم فلسفی، به طور خاص ترجمه او از Kritik der reinen Vernunft اثر مهم کانت با عنوان سنجش خردناب (چاپ دوم ویراست دوم ۱۳۹۰)، و رساله منطقی-فلسفی ویتگنشتاین (چاپ دوم ویراست دوم ۱۳۹۰) و معادل سازیهای فلسفی ویژه او در این کتابها میشناسیم. کانتشناسی یا ویتگنشتاینشناسی در ایران مدیون ترجمههای دقیق ادیبسلطانی است. |
پیشینههای سکولاریسم هند
جمعه, 1391-08-05 20:42
مهرداد صمدزاده
مهرداد صمدزاده – در دو بخش گذشته شاخصهای مهم سکولاریسم هند و نیز عواملی را برشمردیم که در چند دهه اخیر بهطور فزایندهای آنهارا با بحران مواجه ساختهاند. چنانکه گفته شد، هند را بهخاطر وجود آزادیهای فردی و مدنی و همچنین استقلال نهادهای اجتماعی از یکدیگر باید در زمره کشورهای سکولار قرار داد. اما در عین حال تداوم تبعیضهای ناشی از سنن دینی، معضلی است که سکولاریسم هند را به چالش کشیده و بحران کنونی را رقم زده است. از نشانههای این بحران رشد و اعتلای جریان راستگرای هندوتوا و واکنشهای متقابل مذهبی است که از یک سو خشونتهای کامیونالیستی را افزایش داده و از سوی دیگر آزادیهای فردی و مدنی را تهدید میکند.
|
ایمانوئل لویناس
چهارشنبه, 1391-08-03 15:31
ویلیام دیل و تیموتی بیل
برگردان:
حمید پرنیان
ویلیام دیل و تیموتی بیل − ایمانوئل لویناس (۱۹۰۶ - ۱۹۹۵) در کاوناس (شهری در لیتوانی) به دنیا آمد. والدیناش که یهودیانی معتقد بودند، در اجتماع یهودیانِ آن شهر زندگی میکردند. لویناس در ۱۹۲۳ به استراسبورگ مهاجرت کرد و آنجا فلسفه خواند. وی در سالهای ۱۹۲۸ و ۱۹۲۹ در محضر پدیدارشناسِ نامدار ادموند هوسرل در فریبورگ شاگردی کرد. دیری نگذشت که لویناس با کارهای هایدگر آشنا شد. لویناس بعدها هایدگر را به جرم همدستی با نازیها به نقد کشید. |
احمد قابل و شریعتِ عقلانی
چهارشنبه, 1391-08-03 01:07
شیرین هانتر
برگردان:
یاسر میردامادی
یاسر میردامادی − احمد قابل، فقیهِ نواندیش، نویسنده و منتقد سیاسی در طول عمر کوتاه خود، میراثِ درخوردرنگی از نگاه نواندیشانه و اصلاحگرانه به سنت فقهی اسلام، از خود بر جای گذاشت. او از جمله روشنفکران دینیای بود که معتقد بود اسلام را بدون تجدیدنظر حداکثری در الاهیاتِ آن (تصویر رایج از خداوند، نبوت، امامت و...) و با تجدید نظر کلی در اصول فقه و نهایتاً تجدید نظرهایی جزیی در الاهیاتاش میتوان با جهان جدید و عقلانیت حاکم بر آن سازگار کرد.
|
دلیری سزایش ستودن بود
دوشنبه, 1391-08-01 15:50
حسن یوسفی اشکوری
حسن یوسفی اشکوری − خبر مرگ نابهنگام دوست دانشورم زنده یاد احمد قابل بس دردناک بود و موجب اندوه شد. از منظری که من به شخصیت قابل مینگرم بدون گزافه گویی باید گفت که «مرگ این خواجه نه مرگی است خرد». در همین آغاز به خاندان معزز قابل و خانواده محترم احمد آقا و دوستان و همراهان وی تسلیت و تعزیت میگویم.
|