سی سال بعد- بهار ۱۳۸۸
دوشنبه, 1390-08-02 18:47سحاب سپهریسحاب سپهری ـ سه رخداد مهم در سه دهه گذشته خود را در تاریخ اخیر ایران نشان دادهاند. اولین رخداد شورش و قیام بهمن ۱۳۵۷ بود. رخداد مهم دوم در آخر خرداد ۱۳۶۰ و سومین رخداد مهم در آخر خرداد ۱۳۸۸ به قوع پیوستند. زنجیرهای از حوادث این سه رخداد مهم تاریخ اخیر ایران را به هم وصل کرده است.
روزهای سرنوشت– آخر بهار ۶۰
شنبه, 1390-07-09 23:19سحاب سپهری*خرداد سال ۶۰ پرتلاطمترین ماه در دوران سه ساله پس انقلاب، بین بهمن ۵۷ تا بهمن ۶۰ بود. اختلافهای جناحی درون حاکمیت که از نیمه آبان ۵۸، به دنبال ادغام دولت در شورای انقلاب، شروع شد در زمستان سال ۵۹ شعلهور شد. این اختلافها در ساختار قدرت بر سر سلطه جناحی، در طول بهار سال ۶۰ شدت گرفت و بالاخره در آخر بهار سال ۶۰ به مرحله انفجار رسید. روزهای سرنوشت در آخر بهار ۶۰ فرا رسیدند.
گسست ساختار قدرت − بهار ۶۰
دوشنبه, 1390-06-28 19:08سحاب سپهریسحاب سپهری ـ اختلافهای جناحی درون حاکمیت، از نیمه آبان ۵۸ با ادغام دولت در شورای انقلاب به شکل موازنه تقابلی در آمد که زمینه را برای یک دوئل بین دو جناح در رده دوم ساختار قدرت فراهم آورد.
حمله عراق به ایران- پاییز ۵۹
یکشنبه, 1390-05-30 16:40سحاب سپهریسحاب سپهری ـ حمله عراق به ایران بدون شک مهمترین رخداد سال ۱۳۵۹ بود. این حمله سرآغاری بر جنگی هشتساله شد که به صورت یکی از مهمترین رویدادهای تمام تاریخ ایران درآمده است. با وجود آن که حمله عراق به ایران در اول پاییز ۵۹ بر پایه عنصر غافلگیری سازماندهی شده بود، این حمله ریشه در سابقههای بسیار طولانی قبلی داشت. تمرکز این نوشته بر تاثیر رخدادهای سه روز سرنوشتساز ۲۰ تا ۲۲ بهمن ۵۷ بر شروع این جنگ و تاثیرش بر روند رخدادهای بعدی است.
شورای انقلاب- بهمن ۵۷ تا تیر ۵۹
جمعه, 1390-05-14 21:04سحاب سپهریعملکرد شورای انقلاب، همچون رشتهای، تمامی رخدادهای تاریخ اخیر ایران از پاییز ۵۷ تا تابستان ۵۹ را به هم وصل کرد. بررسی عملکرد درون شورای انقلاب به صورت مستقل روندهای تازهای را در ارتباط با بخشهای قبل روشن میکند. درگیریهای جناحی از پاییز ۵۷ تا تابستان ۵۹ در داخل حلقه قدرت شورای انقلاب صورت گرفته است. دوئل در رده دوم ساختار قدرت بین بهشتی و بنیصدر نیز در داخل حلقه قدرت شورای انقلاب صورت گرفت. بخش شورای انقلاب به دلیل طولانی بودن آن در دو قسمت عرضه میشود. قسمت اول (نوشته قبلی) شامل دوره آبان ۵۷ تا نیمه بهمن ۵۷ شد و قسمت دوم (نوشته حاضر) شامل دوره نیمه بهمن ۵۷ تا آخر تیر ۵۹ است.
شورای انقلاب- آبان ۵۷ تا بهمن ۵۷
یکشنبه, 1390-05-02 19:32سحاب سپهری«او {آقای خمینی} عدهای را تعیین کرده بود و عمدتاً از کسانی که اهل چون و چرا نباشند. در بسیاری از موارد مینشستیم و تصمیات میگرفتیم و بعد آقای خمینی میزد توی دهن شورا. میرفتیم آنجا که بایستیم جلوش، در آنجا همشون تسلیم میشدند و اصلاً جرئت نمیکردند بگویند کاری که ما کردیم صحیح است.» ... «بله در واقع شورای انقلاب این طوری بود.» (درس تجربه- مصاحبه با ابوالحسن بنیصدر- صفحه ۷۶ نسخه دیجیتال، مطابق با صفحه ۱۸۴ چاپ کاغدی)
جدال بر سر تعیین نخست وزیر-تابستان ۵۹
جمعه, 1390-04-17 18:07سحاب سپهریسحاب سپهری-جدال بر سر تعیین نخستوزیر در میانه تابستان سال ۵۹ پیش آمد و سبب شد که اختلافهای جناحی درون ساختار قدرت عمق و شدت بیشتری بگیرند. مجلس اول که در ابتدای تابستان ۵۹ تشکیل شده بود، زمینه را برای جدال جناحی فراهم آورده بود. به این ترتیب انقلاب فرهنگی اول، حادثه طبس، کشف کودتای معروف به نوژه، تشکیل مجلس اول و جدال بر سر تعیین نخستوزیر رخدادهای مهم نیمه اول سال ۵۹ را تشکیل دادند. حمله عراق به ایران و شروع جنگ هشتساله مهمترین رخداد در نیمه دوم سال ۵۹ بود.
انقلاب فرهنگی – فروردین ۱۳۵۹
جمعه, 1390-04-03 18:40سحاب سپهریسحاب سپهری-انقلاب فرهنگی در شروع سال ۱۳۵۹ مرحله کلیدی در سال دوم از دوران پس انقلاب بود و به صورت نمادی از عمق اختلافهای جناحی درون ساختار قدرت در چهارچوب سیاست موازنه تقابلی درآمد. اختلافهای جناحی، پس از آن، بازهم تشدید شد و تا پایان سال ۵۹ به صورت قطبی درآمد. قطبی شدن اختلافهای جناحی در آخر سال ۵۹ بود که زمینه انفجار در ساختار قدرت در سال ۶۰ را فراهم آورد.
حادثه طبس - اردیبهشت ۱۳۵۹
دوشنبه, 1390-03-16 19:28سحاب سپهریسحاب سپهری- ۱۳۵۹ شاهد انقلاب فرهنگی، حادثه طبس (عملیات شکستخورده ارتش آمریکا برای نجات گروگانهای آمریکایی)، کشف کودتای معروف به نوژه و شروع جنگ ایران و عراق بود. اختلافهای جناحی درون ساختار قدرت با تشکیل مجلس اول عمق بیشتری گرفت.
موازنه تقابلی در ساختار قدرت- اسفند ۵۸
جمعه, 1390-03-06 16:55سحاب سپهریاولین انتخابات رئیسجمهوری در ۵ بهمن ۱۳۵۸به عنوان مرحله اول از دوئل قدرت بین آیتالله بهشتی و ابوالحسن بنیصدر عمل کرد و با بسی شگفتیها همراه شد. بنیصدر مرحله اول از دوئل قدرت را از بهشتی برد؛ ولی این بازی رقابتی ادامه پیدا کرد. عملکردهای ناشی از این انتخابات زمینهساز حوادث بعدی شد.
انتخابات رئیسجمهوری- بهمن ۵۸
جمعه, 1390-02-30 13:57سحاب سپهریسحاب سپهری- انتخابات رئیسجمهوری در بهمن ۱٣٥٨ گذرگاهی کلیدی در دوران پس از انقلاب بود. این انتخابات، که به عنوان مرحله اول از دوئل قدرت بین آیتالله بهشتی و ابوالحسن بنیصدر تلقی میشد، با بسی شگفتیها همراه شد. نحوه انجام و عملکرد این انتخابات زمینه بسیاری از حوادث بعدی را به وجود آورد.
دوئل در ساختار قدرت- آذر ۵۸
پنجشنبه, 1390-02-22 17:30سحاب سپهریسحاب سپهری - تمامی ساختار قدرت در نیمه آبان ١٣٥٨ در شورای انقلاب متمرکز شد تا درگیری قدرت بین جناحهای محتلف دولت و شورای انقلاب از بین برود، ولی این تمرکز قدرت در شورای انقلاب زمینه یک رقابت جدید را به وجود آورد. نیمه دوم سال ۵۸ شاهد شروع جناحبندیهای تازه در شورای انقلاب بود که خیلی زود به شروع یک دوئل در ساختار قدرت انجامید. رقابت برای کسب قدرت از آن پس تشدید شد و در نهایت به انفجار در ساختار قدرت در تابستان ۱٣۶٠منجر شد.
حذف جناحی در ساختار قدرت- آبان ۵۸
شنبه, 1390-02-10 15:46سحاب سپهریپایان بهار آزادی و شروع مرحله دوم پس انقلاب، بهطور همزمان، در آخر مرداد ۱۳۵۸ اتفاق افتادند؛ ولی اولین جلوههای عیان این تحول دوماه بعد، در نیمه آبان ۵۸، خود را نشان داد. روند پس انقلاب از آن زمان به بعد تعمیق شد. نیمه دوم سال ۵۸ شاهد شروع گروگانگیری در سفارت آمریکا، سقوط دولت موقت و اولین حذف جناحی در ساختار قدرت بود.
پایان بهار آزادی
جمعه, 1390-01-19 21:23سحاب سپهرینیمه اول سال ۱۳۵۸نقشی ویژه در دوران پرتلاطم پس از انقلاب بازی کرد. این دوران شاهد اولین رفراندم، تثبیت حصار اجتماعی، پایان بهار آزادی و زمینه اولین حذف جناحی در ساختار قدرت بود.
سه روز تاریخساز، ۲۰ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷- بخش دهم
سه شنبه, 1390-01-09 16:35سحاب سپهریرخداد ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ حاصل عملکرد و تعامل عوامل بسیار بود که برخی چندین دهه قدمت داشتند. از طرف دیگر این رخداد، خود عاملی موثر شد در بسیاری رخدادهای بعدی تا به امروز (سه دهه بعد) که تا فرداهای آینده ادامه مییابند.