انسان‌ها موقعیت و جایگاه خود را می‌سازند، اما نه آنطورکه می‌خواهند، بلکه آن‌گونه که شرایط عینی به آنها تحمیل می‌کند.

این بحث در ایران امروز و در میان کنشگران سیاسی نیز صادق است. در دهه اخیر، اقدام‌ها و تصمیم‌های محمد خاتمی همیشه معرف جایگاه کنونی و آینده‌اش بوده است. اقدام‌هایی که معمولاً طیف وسیعی از واکنش‌ها را نیز در پی داشته است.

آخرین دست از این موارد، شرکت او در انتخابات مجلس نهم بود. یک سر طیف، وی را "خائن" معرفی می‌کند و سر دیگر او را "شجاع" می‌داند.