اسماعیل جلیلوند - منابع مقدس دینی در دین اسلام، چه تعریفی از مسئله شادی دارند و چه حد و حدودی را برای شاد بودن انسان قائل هستند؟ آیا دین با تجویز قواعد اخلاقی، بر حق برخورداری انسان از شادی اثرگذار نبوده است؟ در حکومت‌های اسلامی خلیفه یا ولی فقیه، قیم جامعه در تمامی زمینه‌ها به‌شمار می‌رود. آیا این مسئله نمی‌تواند نقش آفرینی شهروندان را در امور جامعه جهت‌دهی یا محدود کند و در نهایت منجر به افسردگی یک جامعه شود؟ آیا ترس از آلوده شدن به گناه و گرفتار شدن به عذاب، در نهایت منجر به افسردگی و وسواس ذهنی انسان نسبت به اعمال خود نمی‌شود؟

در جامعه ایران که به گواهی آمارهای مربوط به رشد افسردگی و بیماری‌های روانی، به دشواری می‌تواند جامعه‌ای شاد تلقی شود، چه عواملی افسردگی را بازتولید می‌کنند و بسترهای اجتماعی چگونه می‌توانند بر تمایل شهروندان یک جامعه به بروز شادمانی اثر گذار باشند؟

اسماعیل جلیلوند - انفرادی‌های طولانی مدت، فشار شدید روانی، ضرب و شتم، تهدید اعضای خانواده، تهدید و یا اقدام به تجاوز، روش‌هایی طراحی شده و هدفمند هستند که هر روزه برای اخذ اعتراف یا جلب همکاری فرد هدف، در سراسر جهان به کار گرفته می‌شود و در ایران نیز علیه بسیاری از زندانیان سیاسی به کار رفته‌اند.

اسماعیل جلیلوند - رد پای عدم تمایل به بروز شادمانی و غم‌زدگی یک جامعه را تا چه اندازه باید در شکست‌های تاریخی آن جست‌وجو کرد؟ کدام زخم‌های تاریخی کاری‌تر هستند و بر سلامت روانی جامعه اثری عمیق‌تر دارند؟

اسماعیل جلیلوند - از زمانی که زیگموند فروید از اثر گرانقدر کوه یخ معروفش، که‌‌ همان ضمیر ناخودآگاه انسان بود رونمایی کرد و اظهار داشت که عنصر اصلی سازنده این کوه، میل جنسی انسان است تا به امروز، پژوهش‌های گسترده‌ای در پیوند با اثر امیال جنسی انسان بر سلامت رفتاری و افسردگی و شادمانی او در جامعه طرح شده است.

اسماعیل جلیلوند - جوک‌هایی که ما ایرانی‌ها برای هم تعریف می‌کنیم، تا اندازه‌ زیادی به شوخی با قومیت‌ها و لهجه‌های خاص وابسته است. جمله‌‌های خنده‌داری که هرقدر هم بامزه باشند، در نهایت در برابر این سئوال قرارمان می‌دهند که آیا واقعاً این تنها راه شاد کردن مردم است؟