نبض سیاست؛ هفته ای با خبرهای پرابهام

یکشنبه, 1390-08-29 00:47

اشکان پارسا

هفته ای که پشت سر گذاشتیم، نبض سیاست کی و کجا به صدا درآمد؟ چه کسانی خواسته یا ناخواسته فضای سیاسی ایران را تحت تاثیر قرار دادند؟ پس و پشت رویدادهای داغ سیاسی از شنبه تا جمعه چه بوده است؟ این سوالهایی است که "رادیو زمانه" در " نبض سیاست" به آن می پردازد.

نبض سیاست در این هفته به سراغ چهار رویداد رفته است.انفجار خزانه مهمات سپاه در پادگان بیدگانه واقع در منطقه ملارد کرج که می توان آن را از لحاظ ارزش خبری "دامنه دربرگیری" مهم ترین خبر هفته دانست.

هشدارهای کم سابقه کشورهای غربی مبنی بر اعمال تحریم های تازه علیه جمهوری اسلامی نیز به دلیل دارای بودن ارزش خبری" ﻛﺸﻤﻜﺶ، ﺑﺮﺧﻮرد، ﺗﻀﺎد، اﺧﺘﻼف" از مهم ترین خبرهای هفته بود. تلاش اصلاح طلبان برای شفاف سازی مواضعشان نسبت به انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی در میان ارزشهای خبری دارای" تازگی" است و از همین رو می توان آن را جزء خبرهای مهم هفته به حساب آورد. در نهایت خبر مرگ احمد رضایی فرزند محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در دوبی از آن خبرهایی بود که واجد ارزش خبری" استثناء یا غیرعادی" بودن به شمار می رود.

یک انفجار و چند فرضیه

زمین لرزید.شیشه ها بسیاری از ساختمون ها فروریخت. زمین لرزه نبود.انفجار بود.انفجار یک مرکز نگهداری مهمات سپاه پاسداران در منطقه نسبتا کوهستانی ملارد در غرب تهران که اهالی تهران و کرج را وحشت کرده کرد و هراس را برای ساعاتی بر سیمای شهر حاکم ساخت.

شایعه دهان به دهان چرخید که انفجار پادگان ناشی از حمله موشکی اسراییل به این مقر بوده است. مقام های رسمی ایران این شایعه را تکذیب کردند. اسراییلی‌ها هم سکوت کردند اما شایعه به قوت خود باقی ماند. رسانه های چاپ اسراییل در سلسله گزارشهایی مدعی دست داشتن موساد در این انفجار شدند

سپاه در بیانیه ای این انفجار را یک اتفاق تصادفی خواند که هنگام جابجایی مهمات روی داده است. در بیانیه سپاه به جزئیات ماجرا هیچ اشاره ای نشده بود. این نهاد تنها به دادن آماری از تعداد قربانیان حادثه بسنده کرد. آماری که کشته شدن 17 نفر و زخمی شدن 23 نفر را در این پادگان تایید می کرد..در میان کشته شدگان نام سردار "حسن تهرانی مقدم" مسوول سازمان خودکفايی و تحقيقات صنعتی سپاه به چشم می خورد.

کشته شدن این سردار ارشد سپاه حساسیت نسبت به دلایل انفجار را مضاعف کرد. این شایعه دهان به دهان چرخید که انفجار پادگان ناشی از حمله موشکی اسراییل به این مقر بوده است. مقام های رسمی ایران این شایعه را تکذیب کردند. اسراییلی‌ها هم سکوت کردند اما شایعه به قوت خود باقی ماند. رسانه های چاپ اسراییل در سلسله گزارشهایی مدعی دست داشتن موساد در این انفجار شدند.

یک منبع امنیتی نیز گمانه‌زنی‌های مطبوعات اسرائیل را تایید کرد و به مجله «تایم» گفت که موساد، سازمان اطلاعات و امنیت اسرائیل، مسوول این اقدام بوده‌است.مقام های ایران این ادعاها را نیز رد کردند اما معمای انفجار نه فقط حل نشد بلکه پیچیده تر هم شد. برخی مقام های نظامی ایران با عقب نشینی از ادعای اولیه درباره وقوع انفجار به دلیل جابجایی مهمات،علت این واقعه را تست ناموفق یک موشک جدید خواندند. سرتیپ "محمد کوثری" فرمانده پیشین لشکر 27 سپاه تهران و عضو کمیسیون امنیت ملی نیز از سردار تهرانی به عنوان پدر موشکی ایران یاد کرد.

"سردار جزایری" معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح نیز در سخنانی پس از انفجار پادگان بیدگانه گفت:اسرائیل نگران روزی باشد که صدای انفجارها در تلاویو شنیده می‌شود." چنین اظهاراتی به فرضیه دست داشتن اسراییل در انفجار پادگان بیدگانه دامن زده است.فرضیه ای که هنوز هیچ نشانه قابل اتکایی برای اثبات یا رد آن وجود ندارد و گره های کور معماگونه اش به قوت خود باقی است.

اتحاد برای تحریم ایران

گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی گره ای تازه بر پرونده هسته ای جمهوری اسلامی زده است. در این گزارش برای نخستین بار نسبت به جنبه های نظامی فعالیت های هسته ای ایران ابراز نگرانی جدی شده و قدرت های جهانی را برای اقدام یکچارچه متحد کرده است. رسانه های غربی در تحلیل های روزهای اخیر با اشاره به بن بست ایجاد شده در مسیر مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی ، احتمال وقوع درگیری نظامی علیه ایران را پر رنگ کرده اند.

فاز تازه تحریم ها آن طور که از گزارش محافل دیپلماتیک برمی آید، احتمالا به زودی تدوین خواهد شد. این گزارشها نشان می دهد که قدرت های غربی در تلاش برای متقاعد کردن چین و روسیه برای همراهی با تحریم های تازه هستند

مقام های رسمی هم در آمریکا،هم در اروپا و هم در اسراییل چنین فرضیه ای را رد کرده اما مانند همیشه گفته اند که باید همه گزینه ها علیه ایران روی میز باشد. رد شدن فرضیه جنگ اما به معنای بی تفاوتی قدرت های جهانی در قبال گزارش تازه آژانس نیست. ایالات متحده و متحدان اروپایی اش تلاش های پیگیری را برای تشدید تحریم ها علیه تهران آغاز کرده اند. هنوز مشخص نیست که تحریم های تازه بر چه بخشی متمرکز خواهد بود اما به نظر نمی رسد که این تحریم ها شامل بخش استراتژیک اقتصاد ایران یعنی تحریم خرید نفت شود.فاز تازه تحریم ها آن طور که از گزارش محافل دیپلماتیک برمی آید، احتمالا به زودی تدوین خواهد شد.

این گزارشها نشان می دهد که قدرت های غربی در تلاش برای متقاعد کردن چین و روسیه برای همراهی با تحریم های تازه هستند.مقام های جمهوری اسلامی در واکنش به این تحولات نسبت به کاهش همکاری های خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی هشدار داده اند.

"علاالدين بروجردی"، رئيس کميسيون امنيت ملی مجلس گفته است که این نهاد در هفته آينده پیرامون عضویت ایران در آژانس و همچنین نحوه همکاری جمهوری اسلامی با آژانس بين المللی انرژی اتمی تشکيل جلسه می‌دهد.

گرچه به نظر نمی رسد که مجلس در مقطع کنونی طرحی مبتنی بر خروج ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه دهد اما انتظار می رود که اعضای مجلس خواهان کاهش همکاری ایران با بازرسان آژانس شوند. اقدامی که در نهایت به تنگ تر شدن مجاری گفتگو و تشدید تخاصم میان تهران و قدرتهای جهانی می انجامد.

تعیین تکلیف اصلاح طلبان با انتخابات

چهره های ارشد اصلاح طلبان در حال مشخص کردن تکلیف خود نسبت به انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی هستند. آنها اکنون به طور واضح از تصمیم خود برای عدم شرکت در این انتخابات سخن می گویند.حجت الاسلام "سیدمحمد موسویخویینیها" رییس مجمع روحانیون مبارز روز پنجشنب-26 آبان- در وبسایت خود نوشت :طبیعی است که ما لیست انتخاباتی نخواهیم داشت و نمی توانیم در انتخابات شرکت کنیم. ولی اگر افرادی از اصلاح طلبان می‌توانند وارد عرصه انتخابات شوند و با هزار یا علی از زیر تیغ آقای جنّتی بگذرند و شانس پیروزی نیز داشته باشند ما با شرکت آنان مخالفتی نداریم.

موسوی خوئینی ما لیست انتخاباتی نخواهیم داشت و نمی توانیم در انتخابات شرکت کنیم. ولی اگر افرادی از اصلاح طلبان می‌توانند وارد عرصه انتخابات شوند و با هزار یا علی از زیر تیغ آقای جنّتی بگذرند و شانس پیروزی نیز داشته باشند ما با شرکت آنان مخالفتی نداریم

"محمد خاتمی" رییس جمهوری پیشین ایران نیز در سخنانی بار دیگر مجموعه ای از شروط لازم الاجرا برای شرکت اصلاح طلبان در انتخابات را گوشزد کرد و خطاب به حاکمیت گفت:"بیایید فضا را آماده کنید زندانیان آزاد شوند، ‏حصرها برداشته شود، فضا باز شود این مردم ما اینقدر بزرگوار و خوبند این ‏جوانان ما که اینقدر رنج دیده‌اند اگر این فضا باز شود و به آینده امیدوار باشند ‏دارای گذشت‌اند، در این صورت مملکت تضمین و تامین می‌شود.‏"

او تاکید کرد در صورتی که شرایط فراهم نشود حتی اگر "بزرگان و افراد موثر" هم در این انتخابات شرکت کنند، "مردم شرکت نخواهند کرد". اظهارات این چهره های ارشد اصلاح طلب در شرایطی منتشر می شود که 36 زندانی سیاسی روز 15 آبان با ارسال نامه‌ای سرگشاده خطاب به مقام های جمهوری اسلامی ایران با ابراز نگرانی از سرنوشت کشور از آنها خواستند که از آخرین فرصت‌های بازگشت و اصلاح استفاده کنند.

آنها شرط بازگشت به سوی مردم را برگزاری انتخابات آزادانه و سالم مجلس نهم اعلام کرده‌ . در میان امضاکنندگان این نامه،اسامی بسیاری از چهره های شاخص اصلاح طلبان به چشم می خورد. امضای کسانی که در انتخابات پیشین مجلس دستندرکار تشویق مردم برای شرکت پای صندوق رای بودند.

مرگ مشکوک آقا زاده

جسدش را در طبقه هجدهم هتل چهار ستاره گلوریای دبی پیدا کردند. این تنها خبر غیرقابل خدشه ای است که درباره مرگ "احمد رضایی" فرزند دبیر مجمع تشخیص نظام منتشر شده است.

سایر اطلاعات منتشر شده درباره مرگ او ضد و نقیض است.پلیس امارات روز یک‌شنبه در گزارش اولیه اش علت فوت احمد رضایی را خودکشی با چاقو عنوان کرد اما روز چهارشنبه گفت که مرگ وی به دلیل مصرف بیش از اندازه داروی اسکیزوفرنی و ضد افسردگی بوده است.

اگر به فرضیه خودکشی احمد رضایی اتکا کنیم باید به این سوال جواب دهیم که چرا او به چنین بن بستی در زندگی اش رسیده بوده بود؟ اگر فرضیه قتل را پیش بکشیم نیز این سوال باید جواب داده شود که چه کسانی از کشتن او سود می برده اند؟

یک مقام رسمی پلیس دوبی نیز بدون ذکر نام به آسوشیتدپرس گفت که در زمان کشف جسد، مچ یکی از دست‌های احمد رضایی بریده شده بوده است.ادعایی که در تضاد با فرضیه خودکشی فرزند دبیر مجمع تشخیص مصلحت قرار دارد. گمانه های مربوط به مشکوک بودن مرگ احمد رضایی را می توان در وبسایت رسمی محسن رضایی نیز مشاهده کرد.

این وبسایت در خبری پیرامون این واقعه آورده که «دو ماه پیش از این واقعه،‌ احمد رضایی در دیداری که در کیش با یکی از دوستانش داشته به این موضوع اشاره کرده که در دوبی تحت کنترل است».وب‌سایت دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین به تأخیر در کشف جسد نیز اشاره کرده و گفته "با وجود این‌ که مسوولان هتل می‌بایست هر روز به نظافت اتاق‌های هتل بپردازند، جنازه احمد رضایی پس از سه روز، کف اتاق هتل پیدا شده است."

با این حال پلیس امارات می‌گوید زمانی که جسد را یافته، حدود ۱۲ ساعت از مرگ رضایی گذشته بوده است. اهمیت مرگ این آقازاده بیش تر بابت سابقه تضاد فکری با پدرش است. او در سال ۱۳۷۷، از طریق دوبی به آمريکا گريخت و در آنجا به موضع‌گيری‌های تندی عليه مقام‌های جمهوری اسلامی ايران پرداخت.

هفت سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۴ وی در سکوت کامل به ایران بازگشت.