دیدن یا دید زدن
دوشنبه, 1389-10-06 02:14اکبر فلاحزادهاکبر فلاحزاده- اجرای اخیر نمایش «لولو» در برلین، چنانکه انتظار میرفت، جنجال آفرید. «لولو» به علت بار قوی فمینیستی، و جنبهی انتقادی شدید از سالوس ریاکاران فینفسه جنجالی است، اما اجرای آن به کارگردانی کارگردان نوجو و نوآوری مانند فولکر لوش سر و صدای زیادی راه انداخت، چون او بر اساس اقتباس ویژهاش شکل تازهای از این نمایش را ارائه نمود و روسپیان واقعی را هم بهعنوان بازیگر به صحنه آورد. این کار شجاعانه هم با ستایش و هم با سرزنش روبرو شد. «لولو» نمایشی است که از یک کاسه کردن دو نمایشنامه به نامهای «روح زمین» و «جعبه پاندورا» ایجاد شده، و تقریباً صد سال از عمرش میگذرد، اما بهقدری آوانگارد است که هنوز که هنوز است آوانگاردهای دوآتشه را هم متحیر میکند.
نامه استادان دانشگاه در مورد میراث فرهنگی
دوشنبه, 1389-10-06 00:02بیژن روحانیبیژن روحانی- تعدادی از استادان دانشگاه از آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، درخواست کردند تا به وضعیت میراث فرهنگی در کشور رسیدگی و از «فروپاشی این سازمان» جلوگیری شود. در این نامهی سرگشاده نام تعدادی از استادان رشتههای باستانشناسی، مردمشناسی، فلسفه، تاریخ و علوم اجتماعی به چشم میخورد.
طبیعت بیجان؛ برهوتی ناب
یکشنبه, 1389-10-05 23:36بارانه خورشیدیبارانه خورشیدی- نقدی که میخوانید نخستین جستار از نقدهایی پیرامون «سهراب شهید ثالث»، کارگردان نامآشنای سینمای مؤلف ایران و یکی از آغازگران موج نو در سینمای ایران است که در تیرماه سال ۱۳۷۷ بر اثر بیماری سرطان کبد در تبعید و در تنهایی و فقر، و در حالیکه خود را با مدیران بانفوذ شبکههای تلویزیونی و تولیدکنندگان سینمایی قدَر آلمان درانداخته بود، در هتلی در شیکاگو درگذشت.
مجموعه نقدهایی که از این پس، روزهای فرد در بخش سینمایی رادیو زمانه میخوانید، با دستگاه فکری و سنجشی متفاوتی نوشته شده و طبعاً در رسانههای رسمیتیافتهی سینمایی در ایران، مانند آن یافت نمیشود. تلاش ما بر این است که در زمانهای که مدیریت سینمایی وزارت ارشاد با رویکردهای تنگنظرانه بدنهی سینمای ایران را فلج کرده، به شکل پروندههایی مستقل و موضوعی نوعی نقد سینمایی متفاوت را عرضه کنیم. امیدواریم با مشارکت خوانندگان رادیو زمانه این حرکت رسانهای انسجام بیشتری بیابد و بپاید.
زیبایی و رنج
یکشنبه, 1389-10-05 11:34پانتهآ بهرامیپانتهآ بهرامی- نوسان بین سنت و مدرنیته، واقعیت و خیال، گذشته و حال و استفاده از رنگهای پرتوان در متن اصلی و رنگهای آرام و آرامشبخش در زمینه، از جمله ویژگیهای آثار چندرسانهای و چند لایهای سودابه شرفشاهی، نقاش، گرافیست و عکاس ایرانی است. نمایشگاه فردی او به نام «زیبایی و رنج» نیمهی ماه دسامبر امسال در نگارخانهی «جدیت» Jadite در نیویورک افتتاح یافتهاست. «زیبایی و رنج» نام یکی از تابلوهای او نیز هست. او در مورد گزینش این نام برای نمایشگاه فردیاش میگوید: «اینطور که من حس میکنم، خیلی از اوقات چیزی که واقعا آن قدر زیباست که در آدم ایجاد لذت میکند، به نحوی با رنج انسان نیز گره میخورد.»
ایمان ، اندوه و تنهایی
یکشنبه, 1389-10-05 02:14محمدجواد اعتمادیمحمدجواد اعتمادی- اینگمار برگمان چهرهای کمنظیر در تاریخ سینما و هنرمندی تکرارناشدنی در عرصهی هنر است. در سینما عنوان فیلمساز مؤلف بیش از همه به نام او شناخته میشود. چرا که او در فیلمهایش، در مقام یک مؤلف دست به خلق اثر هنری ادبی میزند و فیلمنامههایش همانند آثار ادبی قابل تحلیل و مطالعهاند.
روایتی از عصیان یک نسل
شنبه, 1389-10-04 23:40فرهنگ زمانهفرهنگ زمانه- سرانجام دهمین دورهی جایزه ادبی گلشیری برگزار شد. مهسا محبعلی با «نگران نباش» و سارا سالار با «احتمالاً گمشدهام» جایزهی ادبی گلشیری را از آن خود کردند. دو نویسندهی زن با دو رمان که در قلمرو رمانهای عامهپسند آثاری متفاوت و قابل تأمل بهشمار میآیند و پیش از آنکه جایزه ادبی گلشیری را از آن خود کنند با اقبال گستردهی خوانندگان کتاب در ایران مواجه بودند. پیش از این هم داوران دهمین دورهی جایزه منتقدان و مطبوعات «نگران نباش» را بهعنوان بهترین رمان سال ۱۳۸۷برگزیده بودند و این کتاب به چاپ پنجم رسیده بود.
گذشتن از درون تاریکیها
شنبه, 1389-10-04 22:32ناصر غیاثیهاروکی موراکامی چه در ژاپن و چه در بیرون از آن یکی از پرفروشترین و از این نظر یکی از موفقترین نویسندگان ِ ژاپنی است. موراکامی به مناسبت رونمایی از ترجمهی آلمانی آخرین رماناش 1Q84 در برلین بود. این ترجمهی یک جلدی خلاصه شدهی جلد و اول و دوم رمان در متن اصلی است. ترجمهی جلد سوم 1Q84 تابستان سال آینده منتشر خواهد شد. مجلهی آلمانی Buchjournal گفتوگویی با او انجام داده است که ترجمهی گزینهای از آن را میخوانید.
یحیای تعمیددهنده در خانهی رمبراند
جمعه, 1389-10-03 19:58فروغ.ن.تمیمیآخرین تابلوی نقاشی میکل آنجلو مریسی، معروف به کارواجیو، هنرمند ایتالیایی به نام: «آرمیدن یحیای تعمیددهنده» برای اولینبار در دنیا نه در رم بلکه در خانه رامبراند نقاش مشهور هلندی در آمستردام به نمایش درآمده است.
کارواجیو، برجستهترین نقاش ایتالیا در قرن شانزدهم و این اثرش برای چهارصدسال مفقود شده بود. تابلوی «یحیای تعمیددهنده» سفری دور و دراز را تا امریکای جنوبی از سر گذراند و در سال ۱۹۷۶ کشف و سرانجام به اروپا بازگشت. این اثر بیهمتا و گرانبها متعلق به یک کلکسیون خصوصی است.
هدایت و ژانر داستانهای تخیلی آیندهگرا
جمعه, 1389-10-03 18:19وحید والیزادهداستانهای تخیلی آیندهگرا ژانر بسیار فراگیری در هنر و ادبیات غربی را شکل میدهند. این نوع داستانها نگرانیها یا امیدها نسبت به گرایشهای جاری جامعه را مادیت میبخشند. برای مثال در رابطه با علم، مجموعهای از داستانهای علمی تخیلی آیندهگرایی تولید شده است که یا مبتنی است بر هراس از پیشرفت غیرقابل کنترل علم به گونهای که ممکن است به آیندهی تاریک دهشتآوری که در آن انسان تحت سلطهی پیشرفتهای علمی قرار میگیرد، ختم شود و یا جهان درخشانی ترسیم میشود که به واسطهی پیشرفتهای فوقالعاده در علم و فن آوری به گونهای رادیکال دگرگون شده است.
سادهآفرینی در موسیقی: نگاهی به کارمنا بورنا، و کمانچهی هابیل علییف
جمعه, 1389-10-03 15:04محمود خوشنامامروز بسیاری از هنرمندان و ناقدان هنری عقیده دارند که زیبایی واقعی در سادگیست. پیچ و خمهای درهم تنیدهی تکنیکی که خیلیها همهی هنر خود را در آن میبینند، نمیگذارد رابطهی مستقیم و صمیمانهای میان هنرمند و مخاطبانش بهوجود آید. البته منظور از سادگی ابتذال محتوایی نیست. هنر این است که راه و روشی را پیدا کنی که اندیشههای تازه را از سادهترین راهها به مخاطبانت برساند.
از مدرنیسم تا پسامدرنیسم
پنجشنبه, 1389-10-02 23:34پانتهآ بهرامیچالش بین سنت و مدرنیته در میان کوران تضادهای مختلفی که در کشورهای جهان سوم وجود دارد، یکی از اساسیترین چالشهاست. ایران نیز از این درگیری مستثنی نیست. دکتر فرزین وحدت، جامعهشناسی است که تخصصش دربارهی مفاهیم و شرایط مدرنیته و کاربرد آنها در ایران، اسلام و خاورمیانه است.
آسمان کوکنارهای سرخ
پنجشنبه, 1389-10-02 22:20شهرنوش پارسیپور«آسمان کوکنارهای سرخ»، نام رمانیست که زهره قهرمانی، نویسندهی ایرانی- آمریکایی اخیراً به زبان انگلیسی منتشر کرده است.
این رمان شرح حال گروهی جوان در مقطع دههی چهل هجری شمسی است. میدانیم که این دههی سرنوشتساز همان دورانی است که سازمانهای چریکهای فدایی خلق و سازمان مجاهدین شکل گرفتهاند.
ژان ژنه و نافرمانی مدنی
پنجشنبه, 1389-10-02 16:04محمد مشیریژان ژنه، نویسندهی سرشناس فرانسوی که در سراسر زندگیاش از نافرمانی مدنی دفاع میکرد، یکشنبهی گذشته صدمین زادروزش را سپری کرد. متأسفانه آثار ژنه در ایران چندان شناخته شده نیست. قابلتأملترین اثری که پس از انقلاب از ژنه به فارسی ترجمه شده، نمایشنامهی «سیاه»هاست. این اثر را عاطفه طاهایی از فرانسه به فارسی ترجمه کرده و نشر اختران آن را منتشر کرده است. بهتازگی مهبد مهرنوش، نویسنده و کارگردان تأتر کتاب «تحلیل و بررسی زندگی و آثار ژان ژنه» را توسط انتشارات کتاب زمان در دست انتشار دارد.
اغتشاشات پس از ماجرا
پنجشنبه, 1389-10-02 00:11برگردان:شمیرا مختاری و رضا مرادیدفتر خاک: نامههای جویس به نورا که در تاریخ ادبیات غرب به نامههای «کثیف شهرت» دارد در دوران جدایی نورا و جیمز نوشته شده است. جویس در وجود نورا یک زن اثیری و یک زن لکاته میدید، اما در واقع نورا شریک و همراه زندگی او بود. ترجمهی یکی از نامههای جویس به نورا را همراه با برشی اروتیک از یکی از داستانهای استیفن فرای، نویسندهی انگلیسی و یکی از مجریهای شبکهی تلویزیونی بی بی سی میخوانیم.
فرهنگ و مرزهای واقعیت
چهارشنبه, 1389-10-01 20:50فروغ.ن.تمیمیآیا انسان زندانی فرهنگی است که در آن زاده میشود؟
چه رابطهای میان رکود اقتصادی و بحران سیاسی با انزوای فرهنگی یک جامعه وجود دارد؟
خلاقیت فکری و هنری چگونه واقعیت موجود در جوامع بحرانزده را به چالش میکشد؟
نقش هنر و فرهنگ در توسعهی اجتماعی چیست؟شکوفایی فرهنگ و پیشرفت اجتماعی در جوامع در حال توسعه، دغدغهی فکری دستاندرکاران بنیاد پرنس کلاوس در هلند است.