نسخه قابل چاپ

آرمان نامداری – بخش سوم گفت‌وگوی من با یکی از وبلاگ‌نویسان دگرباش و ساقی قهرمان، شاعر و فعال حقوق همجنسگرایان را می‌شنوید. ساقی قهرمان به پرسش‌های من در ارتباط با نخستین آدینه امرداد، روز ملی دگرباشان جنسی ایران پاسخ می‌دهد. در این بخش ایشان به بیان برخود‌ها، بازخورد‌ها، مشکلات و موانع این رخداد که پیش روی ما بود می‌پردازند.

ساقی قهرمان: سال گذشته، این یک اتفاق بود. یک دفعه همه ما از آن باخبر و خیلی خوشحال شدیم. با این حال تعدادی از وبلاگ‌های دگرباش اعتراض کردند که چرا دیر خبردار شده‌اند و چرا در مورد این روز با همه مشورت نشده و از همه نظرخواهی نشده است و یا چرا اصلاً این تاریخ بخصوص برای این روز انتخاب شده است. با وجود این همه با این روز احساس وابستگی و پیوند می‌کردند. حتی بیان اعتراض‌ها به این مضمون بود که چرا همه ما نتوانستیم در مورد این روز نظر بدهیم. حتی بیان این نوع اعتراض زیبا بود. چون نشان داد همه می‌خواهند با این روز وابستگی و پیوند داشته باشند و نظر بدهند. خیلی کم پیش می‌آید که اتفاقی در جامعه دگرباش بیافتد که همه بخواهند با آن گره بخورند. در یک جمله مراسم روز ملی سال گذشته خیلی شاد بود،‌ اما امسال به شادی سال پیش نبود و همه ما گویی غم و اضطرابی داشتیم. چیزی بود که ذهن‌مان را نگران می‌کرد.

امسال از حدود دوماه پیش از دومین سالگرد روز ملی دگرباشان، روی وبلاگ‌ها و صفحه‌های فیس‌بوک این گفت‌وگو بود که امسال چه برنامه‌ای برای این روز داریم و چه کاری می‌خواهیم بکنیم. در این میان مسئله رای‌گیری به شکل نامناسبی به میان آمد.

نه به خاطر صرف رای‌گیری چون رای‌گیری به خودی خود بسیار خوب است و کسی نمی‌تواند بگوید که رای‌گیری و نظر دادن دموکراتیک درست نیست. بنابراین نمی‌توان گفت عده‌ای نمی‌توانند بیان کنند که چه انتظارهایی از روز ملی دارند و یا این‌که آیا این روز باید روزی باشد که مناسبت‌ها و مسایل اجتماعی در آن مطرح شده است. همه این‌ها درست است، اما مشکل صرف رای‌گیری و دموکراسی و دموکراتیک بودن برای انتخاب روز ملی نیست. کسانی که به رای‌گیری فکر می‌کردند توجه نکردند که رای‌گیری باید به طور صرف سمبلیک باشد. یعنی برای تمرین کردن باشد. چون نخستین سال رای‌گیری بوده و واضح است که جامعه دگرباش ایران این امکان را ندارد که حضوری با یکدیگر گفت‌وگو کند و همه‌ هم برای نظردادن حاضر باشند. از این همه که بگذریم به صورت آن‌لاین هم امکان رای‌گیری مهیا نیست. اصلاً نمی‌شود راجع به همچنین چیزی به صورت آن‌لاین رای‌گیری کرد.

متاسفانه رای‌گیری که باید به صورت تمرینی برگزار می‌شد جدی گرفته شد و سپس زمانی که گروه‌های مختلف تصمیم گرفتند به سهم خودشان کاری برای این روز بکنند، به همان دلیلی که گفته شد مشکل پس از مشکل به‌وجود آمد. همه دگرباشان امکان این را ندارند که هنگام بحث و مشورت با هم، هم‌زمان حاضر باشند و مسیر صحبت دست‌شان باشد. خیلی‌ها تند رفتند یا نظر اشتباه دادند یا برداشت‌های اشتباه کردند. متاسفانه تصمیم گرفته شد برای روز ملی هیچ کاری انجام نشود. یعنی گروهی که وبلاگ روز ملی دگرباشان جنسی ایران را اداره می‌کرد و در طول سال گذشته و در طول دو ماهی که تا روز ملی مانده بود و این همه بحث‌ و نظر و ایده و مشورت و حتی دعوا به وجود آمد، در سکوت تماشا می‌کرد، در نهایت اعلام کرد: به خاطر اتفاق‌هایی که افتاده ما امسال هیچ حرکتی نمی‌کنیم.

این تصمیم منطقی بود، اما ناراحت‌کننده هم بود. در دومین سالروز که ما می‌توانستیم با هر راهی که در اختیار داریم حتی با یک تلفن ساده به هم روز ملی را تبریک بگوییم با اتکا به خواست وبلاگ روز ملی اقلیت‌های جنسی، و با احترام به این تصمیم، ما همه سکوت کردیم.

با این حال حتی، این یک رویداد مثبت و یک رشد برای جامعه دگرباش به‌شمار می‌آید. جامعه‌ دگرباش نشان داد که جامعه مسئولی است، خوب تصمیم می‌گیرد و به موقع فداکاری می‌کند. اگر برای مثال، چند نفر به اشتباه قدمی برمی‌دارند، بدنه این جامعه با مسئولیت قدم جلو می‌گذارد و برای سالم ماندن جامعه دگرباش به موقع تصمیم‌گیری می‌کند و واکنش نشان می‌دهد. برای مثال، تصمیم می‌گیرد به جای اعلان جشن، اعلام سکوت کند و کاری انجام ندهد، و این لازم بود.

سالگرد روز ملی در دومین سال‌اش به شادی نخستین سال نبود ولی خیلی با پشتوانه بود، با دقت و بر اساس تفکر بود و خیلی با وجدان بود.

تلاش‌های دگرباشان امیدوارکننده است

بلاگر: امسال سالگرد روز ملی دو بخش قابل تامل داشت. یک بخش آن سکوت تاسفبار بود و بخش دوم آن‌که امیدوارکننده بود این بود که این روز مانند تلاش‌های پیشین مانند عید صدا به فراموشی سپرده نشد.

تا جایی که می‌دانم امسال بسیاری از دگرباشان از وبلاگ‌های مختلف تا صفحه‌های فیس‌بوک چند ماه پیش شروع کرده بودند برای برنامه‌ریزی برای این روز؛ از جمع‌آوری پیشنهادها یا حتی طراحی لوگو برای این روز تا برگزاری سالگردی درخور توجه برای این روز. اما به دلیل این‌که سال گذشته پس از برگزاری این روز تعدادی از رسانه‌های محافظه کار داخل فضایی منفی راجع به این روز به وجود آوردند و نیز دقیق نبودن وسعت خبرپراکنی پیشنهاددهندگان برای سال اول، امسال کمی فضا امنیتی شده بود و نگرانی به وجود آورده بود. به خاطر مشکل‌هایی که از چند ماه پیش از این روز اتفاق افتاد پتانسیل وجود شوق و اشتیاق این روز به وجود نیامد. خیلی از برنامه‌های که بحث شده بود انجام نشد. خیلی از وبلاگ‌ها و صفحه‌هایی که به مناسبت دومین سالگرد روز ملی باز شده بود بسته شد و بی نتیجه ماند.

اما با همه این‌ها، بخش بزرگی از جامعه هم‌جنس‌گرای ایران با این روز آشنا شد و این جای بسیار خوشبختی است و پیشرفت بسیار بزرگی برای جامعه دگرباش ایرانی محسوب می‌شود.