نسخه قابل چاپ

سارا روشن – اریک هابسبام (Eric Hobsbawm) درگذشت، در روز دوشنبه اول اکتبر، در سن ۹۵ سالگی.

این مورخ بریتانیایی در باره موضوع‌های مختلفی قلم زده است، از دزدان دریایی گرفته تا منشأ مراسم کریسمس، از تاریخ اقتصادی گرفته تا تاریخ موسیقی جاز. او را بزرگترین مورخ عصر ما می‌نامیدند. منتقدان او هم در اهمیت آثارش شک نداشتند.

اریک هابسبام شاهد دقیق قرن بیستم بود. او این قرن را "قرن افراط‌ها" نامید و پس از او، این عنوان رسمیتی یافت که گویی دیگر به صورت مفهوم کلاسیک درآمده است.

اریک هابسبام، مورخی با دید چپ بود. او به تاریخ جنبش‌های اجتماعی و انقلابات علاقه ویژه‌ای داشت و در آثارش نشان می‌داد که تغییرات اجتماعی، نه نتیجه خواست و آرزو، بلکه فراهم آمده از مجموعه‌ای از عوامل عینی هستند. عینیت‌گرایی، مانع از جانب‌داری هابسبام نمی‌شد. او بر سنت روشنگری تکیه داشت، عدالت‌خواه بود و در توصیف نبردهای طبقاتی، نگاه جانبدارانه‌اش به محرومان بود.  

● گفت‌وگو با تورج اتابکی

در مورد اریک هابسبام، با تورج اتابکی، استاد تاریخ اجتماعی دانشگاه لیدن و مدیر بخش خاور میانه و آسیای مرکزی در پژوهشکده بین المللی تاریخ اجتماعی در آمستردام، گفت‌وگو کرده‌ام. بخش عمده این گفت‌وگو به مفهوم "اختراع سنت" از نظر اریک هابسبام اختصاص دارد.