بسیار جامع و پربار بود. تشکر.

تمدن یعنی حکمروایی غرب بر شرق؟ شرق بزرگترین بانی کشتار این دو قرن بوده یا غرب؟ انبار بمب های زمین ویران کن در غرب اند یا در شرق؟ چه کسی می خواهد در این دو قرن اخیر هژمونی خود را برد دیگری تحمیل کند، غرب به شرق یا شرق به غرب؟ محیط زیست را غرب بیشتر نابود کرده یا شرق؟ کدام مناقشه؟ شرق با کسی مناقشه ندارد. نه با جنگیدن و حس برتریت، که در این دنیای کوچک می توان برای بهتر زیستن از یکدیگر آموخت. تاریخدانی چون یان موریس، که تعدادشان در قرن نوزدهم و بیستم اروپا کم نبود و محصول تفکرات حقیرشان خلاصه شد در به وجود آمدن احمقی چون هیتلر، فکر می کنند غرب و شرق همواره در حال مسابقه اند و او در کتابش اعلام می کند که این مسابقه را غرب برده، و نه امروز و دیروز، بلکه هزاران سال پیش. این فکر خطرناک، که سرچشمه اش بازی در تمدن یونان و روم است و تا همین امروز هم به صورت خطرناک تری گسترش یافته، کم کم به این نتیجه هم می رسد که نه فقط جغرافیا که نژاد هم در بردن این مسابقه نقش داشته. کم کم به این نتیجه هم می رسد که حق نژاد برتر است که بر نژاد پست تر " حکمروایی" کند. بعد هم لابد به این نتیجه می رسد که تو ی اتاق های گاز کمر به نابودی نژاد پست تر ببندد تا دینا از شرش راحت شود. عجب تمدنی!

یک دنیا ممنون. گفتگوی بسیار عمیقی است.

غرب تنها به علت خوی نظامی گری اش بر شرق پیشی گرفت و توانست شرق را مستعمره کند و با داشتن بودجه های تحقیقاتی قطعا گالیله ها می توانستند در شرق هم ظهور کنند اصولا نوابغ محصول محیط هستند نه سازنده ی آن!! و این چیزی است که غرب تعمدا بالعکس جلوه می دهد و ما بارها و بارها دیده ایم که غربی ها خود را باهوش ترین انسانها می دانند در صورتی که پس از انجام تحقیقات بر روی هوش عکس این مسئله اثبات شده است! به زودی پولهای استعمار آورده ی غرب به علت هرزه گی غربیان به انتها خواهد رسید و شرقیها دنیایی زیباتر را ترسیم خواهند کرد.

قرار دادن خاورمیانه در جبهه غرب یکی از نکات قابل توجه این مصاحبه است. از نظر تاریخی و فرهنگی هم البته تا حدی قابل فهم است؛ چنانچه یهودیت به عنوان یک دین سامی و فلسفه یونان به عنوان یک پدیده اروپایی دو پایه مهم فرهنگی هر دو تمدن اروپایی-مسیحی و خاورمیانه ای -اسلامی بوده اند.
ولی نکته مهمتر این است که چرا این اشتراک تاریخی-فرهنگی الان به ادبیات سیاسی و روشنفکری راه پیدا می کند و چرا "خاورمیانه" برای مدتی طولانی نقش "دیگری" غرب را بازی کرد.
احتمالا این تحول با وام گرفتن مفاهیمی همچون قدرت/معرفت و همینطور خود/دیگری فوکو قابل تبیین است. غرب، مثل هر حوزه فرهنگی دیگر، برای تعریف "خود برتر" و وحدت، به یک "دیگری" نیاز دارد و الان که شرق آسیا و به تعبیری که در اواخر قرن نوزدهم در آلمان بود "خطر زرد" دارد جدی می شود، "دیگری" و "دشمن" غرب از خاورمیانه و جهان اسلام به شرق آسیا نقل مکان می کند.
این تحول، از یک زاویه، شانسی برای جوامع جاورمیانه است.