ارزش یک دلار چند تومان است
معمولا ارزش ارزهای خارجی بر مبنای کار برد انها نسبت به پول ملی محاسبه میشود مثلا یک دلار امریکا در سبد 350 کالای مصرفی پایه محاسبه تورم به هم ارز ایرانی خود که هم اکنون نزدیک 1400 تومان است چه نقشی را بازی میکند
واقعیت اینستکه قیمت خرده فروشی کالاهای مصرفی در امریکا توان یک دلار را معادل 3000 تومان برای خرید همان کالاها در ایران قرار میدهد
این مساله مورد تائید اقتصاد دانهای ایرانی از سالها پیش قرار گرفته بود و همه اعتقاد داشتند اگر میخواهیم تولیدی داشته باشیم که با اقلام وارداتی مشابه خارجی رقابت کند باید نرخ مصنوعی ارز را کنار بگذاریم
دولت به اتکای یارانه انرژی در قیمتهای تمام شده دستکاری میکرد وبا تعیین قیمت مصنوعی ارز واردات را در مقابل تولید قرار میداد بطوریکه اتاق بازرگانی خبر از تعطیلی 30 در صد موسسات تولیدی میدهد
بعد از حذف یارانه های انرژِی باز هم فشار بر تولید افزایش یافت ومامورین کنترل قیمتها مانع افزایش مغقول قیمتها شدند وموسسات بیشتری باخطر مواجه شدند که مشکلات همچنان اذامه دارد
اما چرا ارز و طلا گران شد
بسته مقررات بانکی اخرین شاهکار رئیس جمهور بود که نرخ سود سپرده های بانکها را12 درصد تعیین کرد واز طرفی دیگر نرخ تورم بیشتر از 19 درصد اعلام شد یعنی پس اندازکنندگان سالانه مابه التفاوت نرخ سود سپرده و تورم را که بیش از 7 درصد است ازجیب پرداختند
حجم سپرده ها بیش از 50 درصد کم شد
اوراق مشارکت دولت را که بهره ان 15 در صد بود مردم نخریدند
بانک مرکزی که متوجه مشکل شده بود تقاضای بالا بردن نرخ سود سپرده و اوراق مشارکت را از شورای پول واعتبار کرد که در مورد اوراق مشارکت با اندکی کمتر از واقع موافقت شد و برای سپرده ها بدون نتیجه ماند
سپرده ها بسوی بازار بورس روی اورد ولی این بازار بسیار محدود وکوچک بود وبلا فاصله اشباع شد
مردم بازار سکه را داغ کردند که همچنان اتش است وبعد بسوی ارز متمایل شدند
در این دو مورد یعنی خرید سکه و ارز سپرده گزاران واقع بینند زیرا انچه را میخرند بخانه میبرند و از تصمیمات خلق الساعه دولت در امانند وخودشان را نه تنها در مقابل خطرات بانکها در امان نگاه میدارند بلکه همراه با نوسان بازاهای جهانی هم که دوران سختی را میگذرانند و اینده انها هم چندان روشن نیست خود را بیمه میکنند
دولت هم میداند که گزیری جز افزایش قیمت ارز ندارد و نه تنها امروز بایستی به قیمتهای واقعی ارز برسد بلکه در اینده نیز بر مبنای تفاوت تورم کشور و میانگین تورم کشورهای صاحب ارز قیمتهای اینده را مدیریت کند
دولت پنهان کار است و راستگو هم نیست فقط میترسد اگر واقعیت را با مردم در میان گذارد با اعتصاب و اعتراض روبرو شود واز اینکه ثروتهارا هدر دهد ابائی ندارد چنا نکه میبینید در حالیکه منابع پیش بینی شده از افزایش قیمتهای انرژی را بدست نیاورده است به ایرانیان خارج از کشور هم یارانه میدهد ولی یارانه قانونی بخش تولید و کشاورزی را هم نداده است واز همه بدتر بودجه عمرانی و مقداری هم از فروش نفت را صرف یارانه کرده است
در همین رابطه باید اضافه شود که هم اکنون کارگر کشاورزی نایاب شده است وامسال حدود 30 در صد ازسیب زمینی و گندم و برگ چای بهمین دلیل جمع اوری نشده است
نفت وتحریم
معامله نفت با مشتریان تابع قاعده خاص خود است
مشتریان نفت اکثرا صاحبان پالایشگاهها هستند وهر پالایشگاه بر مبنای مشخصات نفت فروشنده طراحی میشود بنابرین خریدار و فروشنده مشتری دائمی هستند واگر خریداری بخواهد نفتی را نخرد باید هزینه کند و مشخصات فنی را تغییر دهد اما فروشنده نیز اگر میخواهد مشتری دائمی داشته باشد باید نافع خریدار را حفط کند ایران میتواند حد اکثر 20 روز صادرات خود را در ناوگانهائی که در اختیار دارد وبرجهائی که در خارک ساخته است ذخیره کند یعنی همچنانکه در جریان ملی شدن نفت تجربه کرده ایم اگر مشتری نداشته باشیم طی یکماه استخراجمان در حد مصرف داخلی متوقف میشود ولی ازطرفی دیگر مشتریان دائمی تخفیف دائمی دارند و این تخفیف چشمگیر است مثلا هم اکنون که قیمت یک بشکه نفت 110 دلار است خزانه ما از هر بشکه نفت بین 98 تا 100 دلار دریافت میکند ونفت سنگین ما حتی با تخفیف بیشتر ی بفروش میرود
محاسبه قیمت اعلامی با قیمت واقعی ساده است چون سازمان انرژی جهانی تولید روزانه نفت هر کشور جهان را اعلام میکند و بانک جهانی و صندوق بین المللی پول هم درامد ارزی ایران را ماهانه و فصلی و سالانه منتشر میکند
اگر این دو عدد را مقایسه کنید مشخص میشود که پول بدست امده که همان قیمت واقعی نفت است چه مقدار میشود
حال اگر نفت تحریم شود مشتریان عمده تخفیف بیشتری خواهند داشت در زمان ملی شدن 50 درصد تخفیف دادیم
حالا چقدر خواهیم داد این سوال ساده رااز مدیر مهرورز وعدالتخواه بفرمائید پاسخ لازم را خواهد داد
زمانیکه نفت به بشکه 140 دلار رسده بود مااز 120 دلا ر بیشتر نگرفتیم که البته 18 کشتی مالکی و اجاره ای هم نفت نافروش در خارک داشتیم