نسخه قابل چاپ

بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی بامداد يکشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۰ وارد تهران شدند.

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا)، این گروه به سرپرستی هرمان نکئرتس و رافائل گروسی از مشاوران بلندپایه یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرده‌اند.

اين گروه از بازرسان آژانس در خصوص برنامه اتمی ايران با مقام‌های اين کشور گفت‌وگو و مذاکره خواهند کرد.

علی‌اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس هدف از اين سفر را "خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان در فرافکنی و ايجاد جو سياسی و اتهامات بی‌اساس و اثبات سياست شفاف و صلح‌آميز بودن فعاليت‌های هسته‌ای ايران" اعلام کرده است.

بازرسان در اين سفر سه روزه از تأسيسات اتمی "فردو" در نزديکی قم نيز بازديد می‌کنند.

وجود تأسيسات زيرزمينی فردو که در اطراف شهر قم قرار دارد در تابستان ۱۳۸۸ از سوی کشورهای غربی فاش شد. ايران پس از اين افشاگری، وجود تأسيسات فردو را تأييد کرد.

به گفته علی‌اکبر صالحی، وزير امور خارجه ايران "انتقال غنی‌سازی ۲۰ درصد از سايت نطنز به فردو به اطلاع آژانس رسيده است و بحث خاصی در اين رابطه وجود ندارد."

مناقشه بر سر برنامه اتمی ايران پس از انتشار گزارش آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در آبان‌ماه سال جاری خورشيدی که اين کشور را متهم کرد در برنامه هسته‌ای‌ خود، ابعاد نظامی را دنبال می‌کند، بيش از پيش بالا گرفت

با اين حال پس از راه‌اندازی تأسيسات اتمی فردو، اتحاديه اروپا افزايش غنی‌سازی اورانيوم در سایت فردو را "تشديد سرپيچی از قطع‌نامه‌های شورای امنيت" خواند و از "عدم همکاری" حمهوری اسلامی با آژانس بين المللی انرژی اتمی ابراز نگرانی کرد.

پس از اعتراض اتحاديه اروپا، آمريکا نيز اين اقدام ايران را "تحريک‌آميز" خواند و آن را بر خلاف جهت "اعتمادسازی جامعه جهانی" دانست.

تأسيسات فردو از بيم حملات هوايی آمريکا و اسراييل در ميان کوه‌ها و در عمق زمين ساخته شده است.

فريدون عباسی، رئيس سازمان انرژی اتمی ايران درباره علت زيرزمينی بودن اين تأسيسات گفته است: "سايت فردو به اين خاطر زير زمين است که کار آمريکايی‌ها و هم‌دستان‌شان را در از بين بردن تأسيسات هسته‌ای ايران سخت کنيم و تا حالا هم نتوانستند به تأسيسات غنی‌سازی ما ضربه بزنند به اين خاطر که اين تأسيسات را زير زمين نگه داشته‌ايم."

به گفته عباسی "اگر آن‌ها آن‌قدر شرارت و تهديد عليه ما صورت ندهند، ما هم تأسيسات‌مان را روی زمين می‌سازيم."

چندی پيش نيز يوکيا آمانو گفته بود انتقال سانتريفيوژهای نطنز به تأسيسات هسته‌ای فردو در قم "سرپيچی" ايران از قطعنامه‌های شورای امنيت سازمان ملل است که می گويند این کشور بايد همه فعاليت‌های مربوط به غنی‌سازی را تعليق کند.

اما ايران در واکنش به اين قطع‌نامه‌ها اعلام کرده غنی‌سازی اورانيوم را "حق" خود می‌داند و درباره آن حاضر به مذاکره نيست.

گروه ۱+۵ (آمريکا، روسيه، بريتانيا، فرانسه، چين به اضافه آلمان) از سال ۲۰۰۳ ميلادی (۱۳۸۲) به همراه آژانس بين‌المللی انرژی اتمی خواهان آن است که ايران کارهای مربوط به غنی‌سازی اورانيوم را متوقف کند اما ايران اين خواسته را نپذيرفته است.

تاکنون ايران و گروه ۱+۵ چند دور مذاکرات برگزار کرده‌اند اما اين گفت‌وگوها بدون نتيجه مشخصی پايان يافته است.

با شکست گفت‌وگوهای هسته‌ای غرب با ايران و تصميم جمهوری اسلامی برای غنی‌سازی اورانيوم، آژانس بين‌المللی انرژی اتمی پرونده ايران را در سال ۱۳۸۶ به شورای امنيت سازمان ملل فرستاد.

شورای امنيت سازمان ملل از سال ۲۰۰۶ تاکنون چهار بار ايران را تحريم کرده است. شورای امنيت در دسامبر ۲۰۰۶ قطع‌نامه ۱۷۳۷، مارس ۲۰۰۷ قطع‌نامه ۱۷۴۷، مارس ۲۰۰۸ قطع‌نامه ۱۸۰۳ و ژوئن ۲۰۱۰ قطع‌نامه ۱۹۲۹ را عليه ايران تصويب کرد.

در اين قطع‌نامه‌ها "جلوگيری از انتقال فن‌آوری موشکی به ايران، ممنوعيت فروش تکنولوژی اتمی به ايران، ممنوعيت خريد تسليحات از ايران، قطع همکاری با چند بانک ايرانی و تحريم سپاه پاسداران و کشتی‌رانی" از موارد عمده‌ای است که به تصويب رسيده است.

در همین حال مناقشه بر سر برنامه اتمی ايران پس از انتشار گزارش آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در آبان‌ماه سال جاری خورشيدی که اين کشور را متهم کرد در برنامه هسته‌ای‌ خود، ابعاد نظامی را دنبال می‌کند، بيش از پيش بالا گرفت.

آمريکا و اتحاديه اروپا در واکنش به اين گزارش تحريم‌های تازه و شديدی عليه ايران برقرار کرده‌اند.

تحريم صادرات نفت ايران به اروپا از تيرماه ۱۳۹۱، تحريم بانک مرکزی و بانک تجارت و تحريم چند شرکت و مقام ايرانی از جمله اقدامات تازه غرب در برابر ايران است.

ايران نیز چندی پيش در واکنش به اين تحريم‌ها، غنی‌سازی اورانيوم را در تأسيسات اتمی فردو آغاز کرد تا اين پيام را به غرب بدهد که با وجود گسترش تحريم‌ها، برنامه اتمی‌اش را متوقف نمی‌کند.

در همين حال روسيه نيز با ابراز ترديد در اينکه برنامه اتمی ايران ابعاد نظامی داشته باشد، می‌گويد مناقشه اتمی ايران فقط بايد از راه مذاکره حل شود.

ايران به‌تازگی اعلام کرده آماده از سرگيری مذاکرات اتمی با مذاکرات گروه ۱+۵ است.

اما کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا گفته است اين مذاکرات در صورتی برگزار خواهد شد که يا ايران پاسخ پرسش‌های گروه ۱+۵ را که در گفت‌وگوهای دو روزه هسته‌ای در سال ۱۳۸۹ در ترکيه مطرح شد، بدهد يا ابتکار و راه‌های تازه‌ای را در حل مناقشه اتمی در نظر داشته باشد.