نسخه قابل چاپ

محمود خوشنام - بحث بر سر اینکه موسیقی سنتی ما از موسیقی روستایی یا به قول امروزی‌های از «موسیقی نواحی» نشأت گرفته و یا برعکس، هنوز نتیجه‌ی دقیقی به‌دست نداده است. ولی به‌هرحال این نکته نیازی به اثبات ندارد که این هر دو ارتباط تنگاتنگ محتوایی با یکدیگر دارند.

بسیاری از گوشه‌های موسیقی سنتی نام‌های روستایی دارند و لحن بیانشان نیز به موسیقی روستا نزدیک است و برعکس، رد پای بعضی از گوشه‌های سنتی و شیوه‌ی اجرای آن‌ها را هم می‌توان در موسیقی روستا‌ها پیدا کرد. از سوی دیگر هر دو موسیقی در فضاهای مقامی مشخصی حرکت می‌کنند. این نزدیکی و وابستگی گاه بعضی از خوانندگان و مجریان موسیقی سنتی را برانگیخته است که آمیزه‌ای از موسیقی سنتی و روستایی را در برنامه‌های خود بگنجانند.

اجراهای سنتی در حال و هوای عرفانی

گاه این آمیزش رنگ و بوی بسیار دلپذیری به اجرا‌ها داده است. عبدالواهب شهیدی خواننده‌ی سنتی معروف پیش از انقلاب تجربه‌های موفقی از این آمیزش به دست می‌داد. آوازخوانی او از حالت ویژه‌ای برخوردار می‌شد که آن را حالت عارفانه می‌نامیدند. ولی همین حالت، چه آن را عارفانه بدانیم و چه ندانیم، در آوازخوانی‌های روستایی به شکل خام نیز وجود دارد.
 

به‌ هرحال کاری که شهیدی می‌کرد، در زمان خود تنوع دلپذیری در اجراهای سنتی به‌وجود می‌آورد. همین کار را کم و بیش شهرام ناظری البته به شکل و لحن دیگری پس از انقلاب ادامه داده است. عبدالواهب شهیدی مدتهاست که از صحنه‌های اجرایی دور شده، ولی صدای گرم و جان‌دار او در دسترس همه‌ی علاقمندان به موسیقی متفاوت سنتی قرار دارد، از جمله در اجرای قطعه‌ای موسیقی بومی از خرم‌آباد که در دستگاه ماهور شکل گرفته است.

قطعه‌ای که «نگاه گرم تو» نام گرفته، از تنظیم جذاب فرامرز پایور نیز برخوردار شده است. این قطعه را می‌توانید از طریق فایل صوتی بشنوید.

موتسارت، نابغه‌ای جوان و پرشور

ولفگانگ آمادئوس موتسارت یکی از درخشان‌ترین چهره‌های تاریخی آفرینش هنری به‌شمار می‌رود. او نابغه‌ای جوان و پرشور بود که در نیمه‌ی دوم قرن هجدهم می‌زیست، ولی موسیقی او موسیقی دیروز و امروز نیست. موسیقی همیشه است. موسیقی او از همه‌ی مرز‌ها، شیوه‌ها و مکتب‌ها فرا‌تر رفته و بی‌زمان شده است.

نبوغ موتسارت پرتوان‌تر از آن بود که در انتظار بالغ‌شدن جسمی‌اش بماند. در شش سالگی نوازنده‌ی برجسته‌ی پیانو بود، در هفت‌سالگی آهنگ می‌ساخت و ۱۲ ساله بود که به سرپرستی ارکستر دربار در زادگاه خود سالزبورگ در اتریش برگزیده شد.
 

آمادئوس از ۱۲ سالگی تا پایان عمر کوتاه خود، یعنی تا ۳۵ سالگی، ارکسترهای مجلسی را در دربارهای مختلف اروپا رهبری کرده، کنسرت‌های متعدد برگزار نموده و آثار بی‌شمار آفریده است.
آمار آفریده‌های او را خلاصه می‌کنیم: ۱۶ اوراتوریو/ ۱۸ اپرا/ ۳۴ لید/ ۵۴ سمفونی/ ۱۰ کوینتت/ ۲۸ کوآرتت و تریو و دوئت برای سازهای زهی و بادی و قطعات بی‌شمار دیگر برای ارگ و پیانو و ویلون و سازهای دیگر.
 

کارهای اپرایی موتسارت هنوز پس از ۲۲۰ سال در اپراخانه‌های جهان بیشترین اجرا‌ها را از آن خود ساخته است. موسیقی موتسارت به آبی زلال می‌ماند که در همیشه جاری‌ست. بگذارید لحظاتی نیز در شب شما جاری شود. موسیقی کوچک برای شب را می‌توانید از طریق فایل صوتی بشنوید.

در همین زمینه:

::استاد عبدالوهاب شهیدی:: 

::موتسارت در یک نگاه::

::موتسارت، قطعه کوتاه شبانه::

نگاه گرم تو، عبدالوهاب شهیدی در یوتیوب