پاسخ دادن به دیدگاه
محمد تقی مسعودیه، پایهگذار موسیقی اتنوموزیکولوژی در ایران
محمود خوشنام - موسیقیدانان پیشرو در ایران چارهای جز اندیشه و پژوهش نداشتند. آنها میبایست در وهله نخست محتوای موسیقی ملی را از طریق بررسیهای تحلیلی بهدرستی میشناختند تا با این تمهید سازگارترین شیوههای بینالمللی را در آفریدههایشان بهکار گیرند. محمد تقی مسعودیه یکی از موسیقیدانان پیشرو ایران بود که به اینکار سخت دلبستگی داشت.
محمد تقی مسعودیه در سال ۱۳۰۶ در شهر مشهد زاده شد. او در شانزدهسالگی به موسیقی علاقمند شد و نزد یکی از خویشاوندانش نواختن با ویلون را آموخت. او هم در رشته حقوق و هم در هنرستان عالی موسیقی تحصیل کرده و هر دو تحصیل را هم به پایان رسانده است.
مسعودیه در سال ۱۳۳۱ تحصیلاتش در زمینه موسیقی را در کنسرواتوار پاریس ادامه داد و چهار سال بعد در لایپزیگ به فراگیری آهنگسازی پرداخت. آنگاه در دانشگاه کلن، در آلمان به فراگیری اتنوموزیکولوژی روی آورد و دکترایش را در زمینه آواشناسی دستگاه شور و تجزیه و تحلیل آن دریافت کرد و با سری پرشور و پربار به ایران بازگشت.
●ویدئو: موومان سمفونی اثر: محمد تقی مسعودیه |
محمد تقی مسعودیه در دانشکده هنرهای زیبا تاریخ موسیقی، هارمونی، فرم و آنالیز، سازشناسی، ارکستراسیون، و موسیقیشناسی قومی و تطبیقی تدریس میکرد. با اینحال بیشتر وقتش را برای پژوهش در زمینه موسیقی سنتی و موسیقی مقامی در نواحی مختلف ایران بهکار گرفت و برآوردها و تجزیه و تحلیلهایش را نیز انتشار داد.
«مبانی اتنوموزیکولوژی»، «موسیقی تربت جام»، «موسیقی ترکمنی»، «موسیقی سیستان و بلوچستان»، «موسیقی بوشهری» از آثار اوست.
او این این آثار را به زبانهای انگلیسی، آلمانی و فرانسه هم انتشار داده است.
مسعودیه در روش پژوهش، پیرو مکتب اتنوموزیکولوژی آلمان بود. او بر آن بود که تنها با بررسی دقیق و علمی مبتتی بر ثبت دقیق موسیقی مناطق ایران و ردیف سنتی میتوان به غنا و اهمیت آن پی برد.
مسعودیه کار آهنگسازی را اما از دست ننهاد. در مجموع ۲۱ قطعه موسیقی تألیف کرده و از خود بر جای گذاشته است.
او در شنیدن و دریافتن موسیقی عینیت را بر ذهنیت برتر میشمرد. شنیدههایش را بهدقت کالبدشکافی میکرد و موسیقی را فراتر از سویههای متافیزیکیاش میدید.
به این برنامه میتوانید از طریق فایل صوتی زیر گوش بدهید:
مجموعه «موسیقی پیشرو در ایران» از محمود خوشنام در رادیو زمانه:
جلوههای تازه در موسیقی ملی ایران
امینالله حسین و موسیقی رمانتیک ملی
روبیک گروگوریان و گردآوری ترانههای محلی
ثمین باغچهبان و پیوندش با ادبیات ایران
حسین ناصحی، بنیانگذار صداخانه ملی ایران
مرتضی حنانه و بازسازی ترانههای مورد پسند مردم
حشمت سنجری و تابلوهای ایرانیاش
مصطفی کمال پورتراب و آموزش موسیقی در ایران