حکیم بزرگ؛ سنایی، که خود پدر شعر صوفیانه در ادبیات فارسی است. در اشعار متفاوتی به خضر و نام او و ملاقات با او اشاره می‌‌کند:
«کان چشمه که خضر یافت آنجا
با دیو فرشته نیست همبر»
سنایی در منظومه سیر العباد الی المعاد عقل را به پیرمردی لطیف و نورانی تشبیه می‌کند، که هر هفت عضو و شش جهتش دل است، باوجود کهن‌سالی، از هر نوبهاری تازه رو‌تر است. وقتی از او در رابطه با اصل و ریشه‌اش سؤال می‌شود، او می‌گوید که از جا وگوهر بیرون است و پدرش کاردار خداوند است و ادامه می‌دهد: «اوست کاول نتیجه قدمست آفتاب سپیده عدمست.(۱)