نسخه قابل چاپ

اکبر فلاح‌زاده – وبسایت "جهان نیوز" طی گزارشی از افتتاح یک "مرکز ضد ارزشی" دیسکو در استانبول ترکیه و برگزاری "برنامه‌هایی تاسف‌بار" در مراسم افتتاحیه آن خبر داده است. در این گزارش آمده که در مراسم افتتاحیه این "مرکز فساد" با حضور برخی مسئولان شهر استانبول "دعای افتتاح" خوانده شده است.

 

این که خبر تا چه حد درست باشد، به عهده "جهان نیوز". اما انتشار آن در این سایت وابسته به محافل راستگرای حاکم، نشان‌دهنده دق دلی شدید از ترکیه است. (لینک گزارش "جها‌ن نیوز")

 

اسلام آمریکایی

 

"جهان نیوز" نوشته که این برنامه «همان اسلام آمریکایی است که در ترکیه متاسفانه به شدت در حال گسترش می‌باشد و مردم مسلمان ترکیه را تهدید می‌کند.»

 

در این گزارش آمده که پس از افتتاح دیسکو، زنان با حجاب اسلامی "در مقابل چندهزار نفر" رقصیده‌اند و پس از رقص زنان باحجاب در مقابل "مردان مسلمان ترکیه" و مسئولان شهر استانبول، یک زن کاملا محجبه مالزیایی پشت تریبون محل مراسم رفته و اقدام به خوانندگی و نوازندگی کرده است.

 

"جهان نیوز" نتیجه گرفته که با این کار «به طور علنی ارزش‌های اسلامی و حجاب را زیر سوال برده و این ارزش‌ها را به سخره گرفته‌اند.»

 

دعای افتتاح

 

دعای افتتاح یکی از دعاهایی‌ است که شیعیان در شب‌های ماه رمضان می‌خوانند. محمد باقر مجلسی در "زاد المعاد" می‌نویسد: «امام زمان این دعا را برای شیعیان نوشته‌ است که هر شب ماه رمضان بخوانند، فرشتگان می‌شنوند و برای خوانندهٔ آن استغفار می‌کنند.»

 

این دعا گذشته از حمد و ثنا، متضمن راز و نیاز عارفانه، صلوات و درود برمعصومین، انتظار فرج و شکایت از غیبت امام زمان، شکایت از کثرت دشمنان و قلت مومنان، و آرزوی ظهور "دولت کریمه" و آمادگی برای جانفشانی و خدمت در آن دولت و در نهایت، دعا برای سلامتی و پیروزی مسلمانان است.

 

 شرق و غرب در استانبول

 

"جهان نیوز" توضیح نداده که چرا "هزاران مرد" مسلمانی که در مراسم حاضر بوده‌اند، واکنشی به "زیر پا گذاشتن ارزش‌ها" نشان نداده و بر و بر رقص و آواز زنان را تماشا کرده‌اند.

 

ایدئولو‌گ‌های جمهوری اسلامی، "اسلام اردوغانی" را روی دیگر سکه‌ اسلام آمریکایی می‌دانند. اردوغان که با رهبری حزب "عدالت وتوسعه" به قدرت رسیده، با پیش گرفتن گفتمان مسامحه و اعتدال به پیشرفت‌های زیادی در داخل و خارج ترکیه نائل شده است. این در آغاز از او که اسلامگرای مرتجع انگاشته می‌شد، انتظار نمی‌رفت.

از قرار معلوم، مسئولان نیز که در دولت اسلامگرای اردوغان غالبا از مسلمانان هستند، در مراسم افتتاح رسمی شاهد رقص زنان محجبه بوده و کک‌شان هم نگزیده است. جهان نیوز این همه را ناشی از اسلام آمریکایی می‌داند که با ترویج آن و «با تبلیغات گسترده مردم مسلمان این کشور را به سمت و سوهای مشخص می‌کشانند.»

 

در شهر بزرگ استانبول همه چیز، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد  پیدا می‌شود. هر جا بروی، ساختمان‌های قدیمی، مساجد، کاخ‌ها و غیره را می‌بینی. شرق و غرب در این شهر به هم آمیخته و سنت و مدرنیته همسایه دیوار به دیوار یکدیگرند.

 

باحجاب و بی‌حجاب کنار هم راه می‌روند. استانبول هم قهوه‌خانه دارد، هم میخانه. زندگی شبانه آن از ده شب شروع می شود و تا چهار صبح ادامه پیدا می‌کند.

 

برای هر سلیقه‌ای در این شهر چیز دیدنی هست. از جمله توریست‌ها می‌توانند بروند برنامه شب ترکی ببینند که مجموعه‌ای از رقص‌های فولکوریک ترکی، برنامه رقص عربی و غیره است. یا سری به دیسکو و بارهای میدان تکسیم و شیشلی بزنند.

 

به نوشته یک سایت گردشگری ترکیه، « قایق سواری روی دریای مرمره با شام و رقص عربی بسیار زیباست.» اینها همه نمودهای آن چیزی است که دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی، "اسلام اردوغانی" می‌نامد.  

 

اسلام اردوغانی

 

ایدئولو‌گ‌های جمهوری اسلامی، "اسلام اردوغانی" را روی دیگر سکه‌ اسلام آمریکایی می‌دانند. استانبول که این دیسکو در آن افتتاح شده، زادگاه رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه است. او در همین شهر درس خوانده و وارد دنیای سیاست شده و مدتی هم شهردار همین شهر بوده و آن را مثل کف دستش می‌شناسد.

 

او که با رهبری حزب "عدالت وتوسعه" به قدرت رسیده، طی یک دهه گذشته با پیش گرفتن گفتمان مسامحه و اعتدال به پیشرفت‌های زیادی در داخل و خارج ترکیه نائل شده است. این پیشرفت‌ها در آغاز کار، از او که اسلامگرای مرتجع انگاشته می‌شد، انتظار نمی‌رفت.

 

تحولات بهار عربی که جمهوری اسلامی "بیداری اسلامی" و ناشی از نفوذ خودش می‌پندارد، عملا از نوع حکومت ترکیه الگوبرداری شده است. این چیزی است که به مذاق رهبران جمهوری اسلامی ایران با همه ادعاها و هزینه‌های گزافی که صرف تبلیغات صدورانقلاب می‌کنند، خوش نمی‌آید.

هر چند اردوغان در مواردی به سیاست‌های سخت‌گیرانه روی آورد و از جمله آزادی بیان را محدود و عده‌ای را دستگیر کرد، اما روی هم رفته با رویکرد مثبت به غرب و تلاش برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا، سیاستی در پیش گرفت که سبب پیشرفت و رشد اقتصادی  ترکیه شد.

 

ناگفته نماند که در این میان، باد زمانه نیز به بادبان‌ ترک‌ها وزید و از جمله بحران اقتصادی شدید و بی‌اعتبار شدن رقیب اروپایی‌شان یونان، به اعتبار و منزلت آنها نزد اروپاییان افزود.

 

رقابت جمهوری اسلامی و ترکیه بر سر نفوذ در منطقه

 

سیاست اعتدال ترکیه نقطه مقابل سیاست تهاجمی و دشمن تراشانه جمهوری اسلامی است. این دو سیاست برای نفوذ در منطقه با هم رقابتی تنگاتنگ دارند و تمام شواهد حاکی از آن است که جمهوری اسلامی گوی رقابت را باخته و از حریف عقب افتاده است.

 

جمهوری اسلامی زیر فشار تحریم‌ها مجبور شده در مواردی به ترکیه باج هم بدهد و در گفتگو با کشورهای گروه ۵+۱ از میزبانی و میانجیگری ترکیه استقبال کند.

 

در چهارچوب همین مذاکرات چند روز دیگر مذاکرات کارشناسان فنی در استانبول برگزار می‌شود. ترکیه به این ترتیب به یک وزنه اقتصادی و سیاسی مهم تبدیل شده است.

 

 تحولات بهار عربی در منطقه و در کشورهای عربی نظیر مصر، تونس، لیبی و یمن که جمهوری اسلامی "بیداری اسلامی" و ناشی از نفوذ خودش می‌پندارد، عملا از نوع حکومت ترکیه الگوبرداری شده است.

 

 این چیزی است که به مذاق رهبران جمهوری اسلامی ایران با همه ادعاها و هزینه‌های گزافی که صرف تبلیغات صدورانقلاب می‌کنند، خوش نمی‌آید.

 

حتی خالد مشعل رهبر حماس که همواره مورد حمایت معنوی و مادی جمهوری اسلامی ایران بوده و سفرهای مکرری به ایران داشته است، اردوغان را در جهان اسلام ستوده است.  قبل از او نیز رهبران احزاب اسلامی در مصر و تونس چنین کرده‌اند.

 

اردوغان آن‌گونه هم که جمهوری اسلامی تبلیغ می‌کند، سکولار نیست. چند ماه پیش هزاران نفر از طرفداران جدایی دین از سیاست علیه دولت اردوغان در پایتخت ترکیه دست به تظاهرات زدند اما هر چه هست ترکیه توانسته با سیاست مسامحه دینی و ایجاد توازن در خارج، مدلی ارائه بدهد که از لحاظ اقتصادی و سیاسی موفق بوده است.

سیاست ماهرانه اردوغان در ایجاد توازن نسبی، یعنی حفظ روابط دوستانه با آمریکا و اروپا، و حمایت از فلسطینی‌ها و رودررویی با اسراییل در قالب اعزام کشتی حامل کمک به غزه که به کشته شدن چند تن از اتباع ترکیه در حمله کماندوهای اسرائیلی انجامید و تنش لفظی اردوغان با شیمون پرز آشکارا وجهه وی در منطقه را تقویت کرد.

 

هر چه جمهوری اسلامی با ندانم‌کاری منزوی‌تر شده، اردوغان بیشتر مطرح و محبوب شده است. او با دادن اجازه استقرار سپر موشکی غرب در خاک کشورش، ضمن دهن کجی به جمهوری اسلامی، پیوندهای خود با غرب را تقویت و شانس عضویت ترکیه به اتحادیه اروپا را بیشتر کرد. 

 

اما او آن‌ گونه هم که جمهوری اسلامی تبلیغ می‌کند، سکولار نیست. چند ماه پیش هزاران نفر از طرفداران جدایی دین از سیاست علیه دولت اردوغان در آنکارا  تظاهرات کردند و با واکنش سخت پلیس مواجه شدند.

 

به گزارش خبرگزاری‌ها، طرفداران جدایی دین از سیاست نگران هستند که دولت محافظه کار اسلامی برخاسته از حزب "عدالت و توسعه" تهدیدی برای نظام سکولار ترکیه باشد. آنها هم‌چنین نگران تبدیل کشور به امپراتوری عثمانی و خدشه‌دار شدن اصول جمهوریت هستند.

 

سال گذشته مجامع بین‌المللی از بازداشت صد‌ها خبرنگار، استاد دانشگاه و نظامی به اتهام توطئه علیه دولت اردوغان خبر دادند. "کمیته دفاع از خبرنگاران" ترکیه را متهم کرد که بیشترین آمار خبرنگار بازداشتی را در جهان دارد.

 

اما هر چه هست ترکیه توانسته با در پیش گرفتن سیاست مسامحه دینی و ایجاد توازن در خارج، مدلی ارائه بدهد که از لحاظ اقتصادی و سیاسی موفق بوده است.

 

در حال حاضر یکی از مشکلات منطقه و جهان اسلام این است که چطور می‌شود بین اسلام و سکولاریسم سازش ایجاد کرد، چون تقلید از دمکراسی غربی بدون برخوردار بودن از فرهنگ و سنت دمکراسی غربی با فرهنگ بومی تضاد پیدا می‌کند.

 

از این رو تلاش‌های زیادی در میان روشنفکران منطقه صورت گرفته و می‌گیرد تا به مدلی متعادل برسند که با اسلام و دمکراسی همخوان باشد. ترکیه بهترین مدل نیست، اما عجالتا تنها مدلی است که به طور نسبی موفق از آب در آمده است.

 

انتشار اخباری از زندگی باز مردم از نوعی که "جهان نیوز" منتشر کرده، نشان می دهد که جمهوری اسلامی که به راه‌های مختلف زندگی مدنی شهروندانش را محدود ساخته، بوی خطر را حس کرده است.