بخش‌های زمانه
مجله رادیویی چشم‌انداز
زم‌تون
Thursday, March 19, 2020 05:44
اگر بغداد به نتیجه نرسد؟
پنجشنبه, 1391-03-04 13:36
نسخه قابل چاپ
حمید مافی
حمید مافی - ایران و گروه ۵+۱ یک‌بار دیگر بر سر میز مذاکره نشسته‌اند تا مهره‌های بازی شطرنج هسته‌ای را حرکت دهند، بازی که به نظر می‌رسد این بار هیچ یک تمایلی ندارند تا از آن دست خالی بازگردند. شاید بهترین حالت برای هر دو طرف این باشد که کسی دیگری را کیش و مات نکند و امتیاز‌ها به صورت عادلانه بدون این که طرف مقابل را دلگیر و دلسرد کند، تقسیم شود و هر دو طرف رضایت دهند که همچنان دیگر بر سر یک میز بنشینند.
پس از نشست استانبول که نزدیک به یک ماه پیش برگزار شد، هر دو طرف پیام‌های مثبتی را برای تمایل به داد و ستد امتیاز منتقل کردند تا نشان دهند که بیش از پیش به گفت‌و‌گو‌ها امید بسته‌اند. ایران به ادامه مذاکرات در بغداد رضایت داد و کشورهای غربی هم آن‌گونه که اخبار منتشر شده پس از نشست استانبول نشان داد، حاضر شدند که حق غنی‌سازی تا پنج درصد را برای ایران به رسمیت بشناسند.
کشورهای غربی در اقدامی غیرمستقیم اجازه دادند که دو پیمانکار انگلیسی راهی پروژه‌های نفتی ایران شوند و یک شرکت بیمه در انگلیس اعلام کرد که کشتی‌های حامل نفت ایران را بیمه خواهد کرد. این دو پیام مثبت در شرایطی منتشر شد که تحریم‌های گسترده کشورهای اروپایی و آمریکا علیه ایران، حمل و نقل نفت ایران را با مشکل‌های بسیاری روبه‌رو کرده بود.
پس از آن که کشورهای غربی اعلام کردند شرکت‌های بیمه‌ای را که نفت‌کش‌های حامل نفت ایران را بیمه کنند با جریمه‌های سنگین تنبیه خواهند کرد، یک شرکت چینی با هشت برابر قیمت، بیمه نفت‌کش‌های حامل نفت ایران را عهده‌دار شد. در این شرایط اعلام رضایت انگلیس برای بیمه نفت‌کش‌های ایرانی، پیامی مستقیم به ایران بود تا طرف ایرانی متوجه شود که می‌تواند در گفت‌و‌گو‌ها از فشارهای اقتصادی نجات یابد.
وضعیت وخیم اقتصادی در ایران
ایران با بحران کاهش درآمدهای نفتی روبه‌رو است. پس از آن که تحریم‌های بانکی و نفتی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران به تصویب رسید، ایران مشتریان نفتی خود را از دست داد. بر اساس آخرین گزارش‌های منتشر شده از سوی سازمان‌های بین‌المللی، ایران تنها در یک ماه گذشته میلادی بسیاری از مشتریان نفتی خود را از دست داده است.
اوپک در تازه‌ترین گزارش خود که روز ۲۲ اردیبهشت ماه منتشر کرد، اعلام کرده است صادرات نفت ایران در چهارماه نخست سال ۲۰۱۲ میلادی، ۹ درصد کاهش یافته است. همچنین موسسه مطالعات انرژی آمریکا نیز در گزارشی پیش‌بینی کرده است که صادرات نفت ایران به کمتر از دو میلیون بشکه در روز برسد. بر اساس برآوردهای این موسسه، تولید نفت ایران در ماه‌های آینده تا ۵۵۰ هزار بشکه در روز افت خواهد کرد.
چنان‌چه این برآورد‌ها درست باشد، ایران با کمبود درآمدهای ارزی روبه‌رو خواهد شد و امکان تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه سال ۹۱ نیز وجود ندارد. بر اساس قانون بودجه سال ۹۱، ایران باید روزانه دو میلیون و ۷۴۰ هزار بشکه نفت صادر کند تا درآمدهای دولت از محل فروش نفت تحقق یابد.
اگر طرفین با دست‌های خالی از بغداد بازگردند، افزایش فشار تحریم‌ها علیه ایران و ناسازگاری بیشتر ایران با سازمان‌های بین‌المللی از پیامدهای آن خواهد بود و ادامه این وضعیت ممکن است گزینه حمله نظامی را یک بار دیگر در دستور کار آمریکا و متحدانش قرار دهد
این در شرایطی است که ایران هم‌اکنون بخشی از بازار نفتی خود در آسیا و اروپا را از دست داده است. کره جنوبی، هند، ترکیه، یونان، اسپانیا، سریلانکا و چین از جمله کشورهایی هستند که در سال جدید میلادی واردات نفت از ایران را کاهش داده‌اند.
از سوی دیگر، اقتصاد ایران با تورم و رکود همزمان روبه‌رو شده است. گزارش‌های منتشر شده از سوی موسسات دولتی در ایران بیانگر افزایش نرخ تورم در ماه‌های آینده است. آخرین نرخ تورم اعلام شده در ایران بیش از ۲۱ درصد است. البته همین نرخ تورم نیز از سوی کار‌شناسان مستقل اقتصادی، پذیرفتنی نیست.
الیاس نادران، یکی از کار‌شناسان اقتصادی همسو با حکومت به تازگی نرخ تورم واقعی در کشور را بیش از رقم اعلام شده از سوی دولت دانسته و گفته است: "ادامه سیاست‌های اقتصادی موجود می‌تواند نرخ تورم را تا ۸۰ درصد نیز افزایش دهد."
اثرگذاری تحریم‌ها
اگرچه مسوولان دولتی ایران تلاش می‌کنند تا وضعیت اقتصادی موجود را مناسب و بدون تاثیرپذیری از تحریم‌ها جلوه دهند اما در گفته‌های برخی از آنان به خوبی پیداست که تحریم‌ها بر اقتصاد ایران اثرگذار بوده است. محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، برای نخستین بار در سال گذشته، آثار تحریم‌ها را پذیرفت. او در سخنانی که واکنش تند رهبر جمهوری اسلامی ایران را به دنبال داشت، وضعیت ایران را قرار گرفتن در "شعب ابی طالب" دانسته و از مردم و مسوولان خواسته بود تا خود را برای تحمل دو سال سخت آماده کنند.
اما رهبر جمهوری اسلامی ایران، وضعیت کنونی ایران را قرار گرفتن در "شرایط جنگی" دانسته و محمد رضا نقدی فرمانده بسیج ایران از کشورهای غربی خواسته است تا تحریم‌ها را افزایش دهند. به نظر می‌رسد که این‌گونه اظهارنظر‌ها تنها مصرف داخلی دارد و بر اساس پیام‌های منتشر شده از سوی مقام‌های مذاکره‌کننده ایرانی می‌توان میزان تمایل ایران برای کاهش تحریم‌ها یا به تعویق افتادن آن‌ها را مشاهده کرد.
جلیلی به عنوان رئیس هیات مذاکره‌کننده ایرانی در نشست با گروه ۵+۱ خواسته اصلی ایران را لغو تحریم‌ها و یا به تاخیر افتادن آن‌ها عنوان کرده است و هفته نامه صبح صادق به عنوان ارگان رسمی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران، عقب نشینی کشورهای غربی از تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را نشانه‌های مثبتی برای تمایل غرب به حل و فصل مساله هسته‌ای ایران دانسته است.
ایران در چنین شرایطی به پای میز مذاکره دوم بازگشسته است تا بتواند اعتماد غرب را به صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود جلب کند و از تحریم‌های اقتصادی نجات یابد.
نگاه مثبت غرب
اگر طرف ایرانی پیام‌های تحریک آمیز صادر نکند و مخالفان تندرو جمهوری اسلامی هر از گاهی نشانه‌هایی از برنامه هسته‌ای غیر‌صلح‌آمیز ایران را افشاء نکنند، کشورهای غربی این بار تلاش دارند تا با نگاهی مثبت به ایران اعتماد کنند. آن‌ها به صورت مستقیم از ایران می‌خواهند که به غنی‌سازی بیست درصد پایان دهد و اورانیوم غنی‌سازی شده بیست درصدی را به کشوری که مورد اعتماد دو طرف باشد، تحویل دهد.
همچنین مذاکره‌کنندگان گروه ۵+۱ به صراحت از ایران خواسته‌اند تا اجازه دهد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هر زمان که نیاز داشتند به تمام تاسیسات هسته‌ای ایران سرکشی کنند. ایران در آخرین سرکشی اجازه ورود به تاسیسات هسته‌ای پارچین را به بازرسان نداد. همین ممانعت ایران، سبب شد تا گمانه‌زنی‌ها در باره برنامه پنهان هسته‌ای ایران قوت بگیرد و رسانه‌های غربی از امکان تلاش ایران برای دستیابی به تکنولوژی تسلیحات هسته‌ای ابراز نگرانی کنند.
با این حال اعلام موافقت غرب برای برگزاری نشست دوم مذاکرات هسته‌ای در بغداد، یک همراهی با ایران به شمار می‌آید. پیش از این مقام‌های ایرانی خواستار برگزاری مذاکرات هسته‌ای در یکی از کشورهای دوست با ایران شده بودند.
همچنین سفر آمانو، دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران دیگر نشانه مثبتی است که تمایل غرب را برای پایان دادن به تنش بر سر مساله هسته‌ای ایران نمایان‌تر می‌کند.
مقام‌های غربی پس از آن که رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، اعلام کرد که دستیابی به سلاح هسته‌ای حرام است، تلاش دارند تا این فتوای دینی و سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان نگاه رسمی ایران به سلاح هسته‌ای بپذیرند.
در همین رابطه هیلاری کلینتون از مقام‌های ایرانی خواسته بود تا پایبندی خود به این فتوا را به صورت عملی نشان دهند و اجازه دهند که نهادهای بین‌المللی تاسیسات هسته‌ای ایران را تحت کنترل قرار دهند.
مذاکره برای مذاکره
اگر غبار بغداد اجازه دهد تا هر دو طرف بر سر میز بنشینند، می‌توان امیدوار بود تا این بار به دور از پافشاری‌های هر دو طرف بر سر خواست‌های ناشدنی و غیرممکن، بر سر راهکاری برای ادامه مذاکرات برای حل مساله هسته‌ای ایران به توافق دست یابند.
اگر این مذاکرات با دستاوردهای مثبتی روبه‌رو شود، ممکن است مذاکره‌کنندگان غربی، پاداش‌های کوتاه مدت و آنی را به ایران بدهند
حال که کشورهای غربی رضایت داده‌اند تا حق غنی‌سازی تا پنج درصد را برای ایران به رسمیت بشناسند و ایران هم ضربه سنگین تحریم‌های اقتصادی را پذیرفته، فرصت مناسبی است تا بر اساس واقعیت‌های موجود، ایران و گروه ۵+۱ حسن نیت خود را به یکدیگر نشان دهند.
چنان‌چه ایران تعهدهای بین‌المللی را بپذیرد، می‌تواند امیدوار باشد که کشورهای غربی برخی از تحریم‌های اعمال شده را به تاخیر بیاندازند و این فرصت را به ایران بدهند تا همچنان به صادرات نفت خود ادامه دهد. همچنین اگر این مذاکرات با دستاوردهای مثبتی روبه‌رو شود، ایران برای حمل و نقل نفت و انتقال مطالبات نفتی خود با مشکلات بیشتری روبه‌رو نخواهد شد و ممکن است مذاکره‌کنندگان غربی، پاداش‌های کوتاه مدت و آنی را به ایران بدهند.
در این سو ایران هم با گشودن در تاسیسات هسته‌ای خود به روی کشورهای غربی و سازمان‌های بین‌المللی، می‌تواند این اطمینان را برای آن‌ها به وجود بیاورد که به دنبال اقدام‌های نظامی و دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست. چنین شرایطی راه را برای ادامه مذاکرات باز خواهد گذاشت و در مراحل بعدی ممکن است که توافق‌های بیشتری میان هر دو طرف صورت بگیرد.
تهدیدهای یک مذاکره
دولت‌های ایران همواره نسبت به کشورهای غربی توهم توطئه داشته‌اند. از نگاه تندروهای داخلی ایران، پرونده هسته‌ای تنها یکی از سه ضلع مثلث فشار بر دولت ایران است و چنان‌چه ایران در پرونده هسته‌ای به توافق رضایت دهد، اتحادیه اروپا و آمریکا در مرحله بعدی پرونده نقض حقوق بشر علیه ایران را به میان خواهند کشید.
بر اساس همین تحلیل، بخشی از حکومت ایران علیرغم فشارهایی که تحمل می‌کند همه تلاش خود را به کار گرفته تا مانع از توافق در نشست بغداد شود. در این سوی میز هم برخی از جریان‌های تندرو در تلاش هستند تا پذیرفتن ایران هسته‌ای را به عنوان یک شکست بزرگ برای اوباما جلوه دهند. چنین شرایطی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یک تهدید جدی برای ادامه مذاکرات هسته‌ای و توافق‌های احتمالی به شمار می‌آید.
چنان‌چه این گروه‌ها موفق شوند و اجازه ندهند که نشست به نتیجه مثبت دست یابد و طرفین با دست‌های خالی از بغداد بازگردند، افزایش فشار تحریم‌ها علیه ایران و ناسازگاری بیشتر ایران با سازمان‌های بین‌المللی از پیامدهای آنی آن خواهد بود و ادامه این وضعیت ممکن است که گزینه حمله نظامی را یک بار دیگر در دستور کار آمریکا و متحدانش قرار دهد.
نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.
لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و
منتشر نخواهد شد.
لینک به ادیتور زمانه: 
برای عبور از سد فیلترینگ
پرونده ۱۳۹۱ / چشم‌انداز ۱۳۹۲
دوسیه "حق شادی"
● ده پرسش اساسی در مورد حقوق بشر
● حقوق بشر و افق دید ما- در گفتوگو با محمدرضا نیکفر
●حق شادی- بخش دوم و پایانی گفتوگو با محمدرضا نیکفر
● اندوهباری نظام آموزشی در ایران – گفتوگو با سعید پیوندی
● مرگ‌پرستی حکومت ایران – گفتوگو با شهلا شفیق
● پیوند شادی با محیط زیست سالم – گفتوگو با جلال ایجادی
● شادی در سکوت ممکن نیست- گفتوگو با بهروز شیدا
● حق شادی و زخم‌های تاریخی - در گفتوگو با ناصر مهاجر
● سکس، شادی و حقوق بشر- گفتوگو با مژگان کاهن
● حق شادی، حق انتقاد - در گفتوگو با مانا نیستانی
● جامعه ایران و زخم‌های روحی –گفتوگو با حسن مکارمی
● افسردگی، تورم و بحران اقتصادی – گفتوگو با احمد علوی
پربیننده‌ترین‌های امروز
- * پنج فعال عرب ایرانی در خطر اعدام
- * «رهبر جديد القاعده تعيين شد»
- * «مرغ و خورش آلو» با سس اضافه
- * روشنگری: گفتار در روش
- * شليک افراد مسلح به اتوبوس مسافران ايرانی در ترکيه
- * حکومت ایران در جنبش غیرمتعهدها به دنبال چیست؟
- * "ربايندگان هفت ايرانی در ليبی درخواست روشنی اعلام نکردهاند"
- * چند سروده برای «کودکان کار و خیابان»
- * زیارت رایگان زینبیه با "خدمات بسیار عالی"
- * از ۱۸ تیر ۱۳۷۸ تا جنبش سبز
مشخصات تازه دریافت برنامه های رادیو زمانه از ماهواره:
ماهواره :Eutelsatهفت درجه شرقی
پولاریزاسیون افقی
سیمبول ریت ۲۲
فرکانس ۱۰۷۲۱مگاهرتز
آرشیو زمانه
- اسفند 1391 (344)
- بهمن 1391 (400)
- دی 1391 (403)
- آذر 1391 (415)
- آبان 1391 (425)
- مهر 1391 (491)
- شهریور 1391 (522)
- مرداد 1391 (522)
- تیر 1391 (567)
- خرداد 1391 (568)
همیاران ما
غرب با ایران وارد دور جدیدی همکاری شدند که تنها سودش رفع ملموس فشار اقتصادی بر مردم را شاهد خواهیم بود، هردو طرف ظاهرآ منافع مردم را فدای منافع خود کرده اند!!
قبلا هم گفته بودم که سیاست نظامی - اتمی جمهوری اسلامی شکست خورده است اما مشکل مذاکرات آنست که مذاکره کننده ی ایرانی و جناح نظامی اتمی هنوز بر اریکه ی قدرت تکیه زده و پا پس نکشیده است . جلیلی نماینده ی ایستادگی اتمی ایران در مقابل غرب بود از اینرو او قادر به حل و فصل مذاکرات در جهت منافع ایران نخواهد بود هنوز این جناح نظامی - اتمی ست که مذاکره می کند . . ضرورتا علیرغم همه ی فشارها این جناح در مقابل رابطه ی مسالمت جویانه با غرب همچنان ایستاده و مقاومت می کند . تا زمانی که جناح نظامی اتمی مجلس دولت و قدرت حاکمه را در اختیار داشته باشد به نتیجه رسیدن مذاکرات همچنان در پرده ای از ابهام باقی خواهد ماند . پیشرفت مذاکرات منوط به حذف این جناح و در دست گرفتن این مذاکرات توسط میانه روها شاید امکان نتیجه را ایجاد کند فاصله بین غرب و ایران بسیار عمیق است هر موضوعی می تواند مذاکرات را به حاشیه برده و دچار بن بست نماید امکان شکست مذاکرات در شرایط فعلی بیشتر از موفقیت آن خواهد بود .
ميلياردها تومان پول مردم را صرف بلند پروازيهای بچه گانه کردند و حالا تويش مانده اند.
در حاليکه هزاران بچه ايرانی از گرسنگی مجبور به کار کردن و محروم از تحصيل ميباشند.
در خبرها خواندم در کستاريکا با صد ميليون دلار استاديوم فوتبالي ساخته شده که مظهر غرور ملي شده و باعث پيشرفت فوتبالدر اين کشور شده در صورتيکه در ايران با وجود ميلياردها دلاردر آمد بچه هاي سيرجان و بندر عباس و..در آرزوي يک استاديوم استاندارد ميباشند!....
نوبت مسکو است..اگر جواب نداد پکن..بعدي دمشق ..بعدش بوليوي..بعد بورکينا ساپو.. !!!
چه توافقي ؟
اينها بمب ميخواهندو کشورهاي ديگر نميگذارند..نميتوان اينبار سرکار گذاشت .......
نگاه به عکس خانم اشتون کنید ایشان چقدر محجبه می شوند در مذاکرات خیال می کند که می تواند به جمهوری اسلامی امتیاز بدهد. هر چه مذاکره کنید این مذاکرات شکست خورده ،
به خاطرهیچ وپوچ این ملت چقدربایدزجربکشد.کشورها وملت های دیگراین مشکلات را ندارند ودولتمردانشان رفاه و امنیت مردمشان را تامین می کنند.
ارسال کردن دیدگاه جدید