نسخه قابل چاپ

مجتبا یوسفی‌پور - در حالی‌که کمتر از یک سال به پایان کار مدیریت فعلی سینمایی باقی مانده است، این روز‌ها خبر از تغییراتی در کادر مدیریتی سینمای ایران در زیر‌مجموعه سازمان سینمایی می‌رسد؛ سازمانی که از یک‌سو با اختصاص بودجه‌ای پنج میلیارد تومانی برای ساخت فیلم «لاله» حرف و حدیث‌های بسیار به‌وجود آورده است و از سوی دیگر درگیری‌هایش با حوزه هنری و «ناجا» از دیگر خبرهای جنجالی این روزهاست.

در گزارش این هفته در کنار خبرهای کوتاه تولید و اکران سینمای ایران، نگاهی خواهیم داشت به این ماجراها و آخرین خبرها و حاشیه‌هایشان.

 

«لاله» جنجالی

 

همچنان حاشیه‌های فیلم «لاله»، تازه‌ترین پروژه پنج میلیارد تومانی سازمان سینمایی ادامه دارند. از سویی سینماگران به اختصاص بودجه‌ای زیاد به چنین پروژه‌ای و استفاده از کارگردانی که سال‌هاست در ایران کار نمی‌کند انتقاد دارند و از سوی دیگر اصولگرایان نیز به جمع مخالفان این پروژه پیوسته‌اند و به‌ویژه با موضوع فیلم و کارگردان آن مشکل دارند.

 

در اولین خبر، علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی با اعلام اینکه هنوز فیلمنامه کامل این فیلم به شورای صدور پروانه ساخت ارسال نشده و تنها طرح اولیه این فیلم به شورا داده شده است، خبر از صدور موافقت اصولی با این پروژه داد. به گفته او « طرح اولیه فیلمنامه ارایه شده نظر شورا را جلب کرده است، هنوز فیلمنامه کامل نیست طبق قانون باید فیلمنامه آماده شود و بعد پروانه ساخت آن صادر خواهد شد.»

 

همایون اسعدیان: بازنویسی فیلمنامه فیلم «لاله» توسط یکی از مشاوران آقای شمقدری انجام می‌شود. همه این‌ها سئوالات بزرگی است که بعید می‌دانم آقای شمقدری متوجه آن نباشند، اما فکر می‌کنم پشت ماجرا چیز دیگری است که ما از آن بی‌خبریم.

سجادپور همچنین در ارتباط با بودجه این فیلم و مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی در این پروژه افزود: «طرف ایرانی که از طرف سازمان سینمایی در این پروژه مشارکت دارد آقای آقامحمدیان است و ‌سرمایه خارجی ‌این پروژه توسط اسدالله نیک‌نژاد تأمین می‌شود. بخشی از فیلم مورد حمایت سازمان قرار می‌گیرد. البته جزئیات کار در زمان صدور پروانه ساخت مشخص خواهد شد.»

 

جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی نیز در سخنانی با «تجربه‌ای جدید و تازه در سینمای ایران» خواندن این پروژه و حمایت از آن، در ارتباط با دلایل سازمان سینمایی برای اختصاص چنین بودجه هنگفتی به این پروژه گفت: «فیلم‌هایی در خارج از کشور علیه ما به زبان انگلیسی با بازیگران خارجی ساخته می‌شود، ما نیز احساس کردیم که بدین‌گونه عمل کنیم و در داخل کشور فیلمی بسازیم و پاسخ چنین آثاری را بدهیم. برای ساخت چنین پروژه‌ای در سطح بین‌المللی لازم بود از حضور بازیگران خارجی استفاده کنیم. وقتی هم که وارد عرصه بین‌المللی می‌شوید قطعاً یک صفر جلوی بودجه‌تان می‌آید.

 

اما سینماگران ایرانی چندان با این تصمیم سازمان سینمایی و اختصاص چنین بودجه‌ای به این فیلم راضی نیستند. همایون اسعدیان، کارگردان سینما و رئیس کانون کارگردانان در واکنش به این خبر به «خبرگزاری فارس» گفت: «مرکز گسترش که باید از ۲۰ فیلمساز اول حمایت کند بخش اعظم بودجه‌اش را در اختیار این پروژه قرار می‌دهد. بازنویسی فیلمنامه‌اش توسط یکی از مشاوران آقای شمقدری انجام می‌شود. همه این‌ها سئوالات بزرگی است که بعید می‌دانم آقای شمقدری متوجه آن نباشند اما فکر می‌کنم پشت ماجرا چیز دیگری است که ما از آن بی‌خبریم.»
 

او همچنین در ارتباط با اسدالله نیک‌نژاد، فیلمسازی که برای کارگردانی این پروژه انتخاب شده است افزود: «بحث هزینه تولید این فیلم را اگر کنار بگذاریم، بحث دیگر این است که در سه سال ‌گذشته هم ایشان (اسدالله نیک‌نژاد) به عنوان داور جشنواره بیست و نهم فیلم فجر معرفی شدند که حرف و حدیث‌هایی را به همراه داشت. من بعید می‌دانم دوستان سازمان سینمایی از این قضایا بی‌اطلاع باشند اما من پشت پرده این ماجرا را درک نمی‌کنم.»

 

مازیار میری، دیگر فیلمساز ایرانی نیز با انتشار نامه‌ای سرگشاده به منوچهر محمدی، تهیه‌کننده سینما که قصد دارد فیلمی در ارتباط با زندگی آیت‌الله خمینی بسازد، با اشاره به ماجرای فیلم «لاله» و عملکرد سازمان سینمایی، از او خواست در شرایط فعلی به سوی ساختن این پروژه نرود و نوشت: « آیا به این فکر کرده‌اید که از اساس مشکل این دوستان با شما و هم‌فکران شماست و آن‌ها برای رسیدن به هدف‌شان حتی به شعار‌هایی که خودشان هم می‌دهند پایبند نیستند، که اگر بودند بیت‌المال را در اختیار فیلمسازی قرار نمی‌دادند که حتی یک فریم از بعضی از فیلم‌هایش قابل نمایش در این کشور نیست. البته دوستان در دفاع از این حرکت‌شان می‌گویند این پول را به آن فیلمساز داده‌اند که پاسخ فیلم ۳۰۰ را بدهد، اما به این پاسخ نمی‌دهند که اگر ارزش و فیلمساز ارزشی برای‌شان مهم است، مگر در ایران فیلمساز مؤمن به ارزش‌ها قحطی آمده که آن آقا باید از ینگه دنیا بیاید و جای جوانان هنرمند این مملکت را بگیرد.»

مازیار میری: اگر ارزش و فیلمساز ارزشی برایشان مهم است، مگر در ایران فیلمساز مومن به ارزش‌ها قحطی آمده که آن آقا باید از ینگه دنیا بیاید و جای جوانان هنرمند این مملکت را بگیرد؟

علی معلم، تهیه‌کننده سینما نیز که ماه‌هاست منتظر دریافت پروانه ساخت فیلم «کوروش کبیر» است، در ارتباط با پروژه «لاله» به «خبرگزاری مهر» گفت: «قطعاً پرداختن به شخصیت‌های مهم تاریخی مانند کوروش کبیر در یک فیلم سینمایی مهم‌تر از ساختن فیلم سینمایی "لاله" با موضوع یک دختر اتومبیلران است.»

 

اما از سوی دیگر در جناح اصولگرایان نیز روزنامه «کیهان» نیز با انتشار مقاله‌ای با عنوان «رالی با یک فیلمساز بدنام» به قلم سعید مستغاثی سازمان سینمایی و این پروژه تازه را زیر سؤال برد. در این مقاله با «غریب و حیرت‌انگیز» خواندن خبر ساخت این فیلم، درارتباط با کارگردان این پروژه نوشته شده: «لازم به يادآوري است كه اسدالله نيك‌نژاد معروف به اسی نيك‌نژاد سال‌هاست در استوديوهاي درجه سه و چهار هاليوود به توليد آثار مستهجن و پورنو اشتغال دارد.» در انتهای این مقاله نویسنده با انتقاد از داستان فیلم که به اعتقاد او هیچگونه سنخیتی با «فرهنگ و اعتقادات و باورهای دينی و ملی» ندارد، از معاونت سینمایی پرسیده است: «سؤال از جناب معاون اين است كه چگونه تصور كرديد چنين فردی با چنان سابقه مشعشعی، لياقت دارد بودجه بيت‌المال را صرف كارگردانی فيلمي ظاهراً فاخر برای سينمای ايران كند، آن هم با داستان و فيلمنامه‌ای از يك نويسنده هاليوودی؟!»

 

به هر حال باید منتظر ماند و دید سرانجام این پروژه به کجا خواهد رسید؛ آیا این بار نیز ریاست سازمان سینمایی در برابر فشارها کوتاه می‌آید و یا اینکه مدیران این سازمان در آخرین سال مدیریت خود سعی می‌کنند تا آنجا که می‌توانند از قدرت خود استفاده کنند؟
 

طرح اکران رمضان

 

با اینکه در اوایل هفته گذشته محمد حسینی، وزیر ارشاد اسلامی خبر از بر طرف شدن اختلاف‌های میان وزارت ارشاد با حوزه هنری و «ناجا» داده بود، اما دیگر بار با مطرح شدن طرح اکران ویژه فیلم‌ها در ماه رمضان این اختلاف‌ها و درگیری‌ها مطرح شدند.

 

حسینی در حاشیه همایش درج پارسی در این زمینه به خبرنگاران گفته بود: «خوشبختانه با گفت‌وگوهایی که صورت گرفته، مسئله برطرف شده و با حمایت همه نهادهایی که در زمینه سینما فعالیت می‌کنند امیدواریم شاهد رونق بیشتر سینمای ایران باشیم.»

 

این در حالی است که محسن مومنی‌شریف، رئیس سازمان حوزه هنری هفته گذشته در دیدار با انصار حزب‌الله بار دیگر تاکید کرد که «حوزه هنری از مواضعش عقب‌نشینی نخواهد کرد.»

محسن شریف مومنی: اساساً توصیه ما به مردم عزیز و مخاطبان سینما این است که در این ماه مبارک بیشتر از فضاهای معنوی استفاده کنند، در مساجد حاضر شوند، به اماکن مذهبی بروند و قرآن بخوانند؛ برای فیلم دیدن و سینما رفتن وقت زیاد است!

نخستین نشانه‌های این عدم عقب‌نشینی در هنگام مطرح شدن طرح «اذان تا اذان» خود را نشان دادند. امسال چون سال‌های قبل طرح اکران ویژه ماه رمضان که از آن با نام «طرح اذان تا اذان» نام برده می‌شود مطرح شد. بر اساس این طرح سینماها از اذان مغرب تا اذان صبح باز هستند و برخی از فیلم‌ها را نمایش می‌دهند. بعد از آغاز مقدمات اجرایی کردن این طرح و انتخاب فیلم‌ها، محسن مومنی شریف، رئیس سازمان حوزه هنری خبر از عدم مشارکت سینماهای این سازمان در این طرح داد. به گفته مومنی: «در شرایط فعلی به میزان قابل توجه فیلم خوب در سینمای ایران نداریم که با حال و هوای ماه مبارک رمضان هم‌خوانی داشته باشد و مخاطبان بتوانند در این ماه از آن‌ها استفاده کنند. پس دلیلی وجود ندارد که سینماهای حوزه هنری در این ایام به‌صورت ویژه باز باشد و فیلم اکران کند.»

او همچنین در ارتباط با این طرح افزود: «اساساً توصیه ما به مردم عزیز و مخاطبان سینما این است که در این ماه مبارک بیشتر از فضاهای معنوی استفاده کنند، در مساجد حاضر شوند، به اماکن مذهبی بروند و قرآن بخوانند؛ برای فیلم دیدن و سینما رفتن وقت زیاد است.»

 

علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی نیز در ارتباط با این طرح به «خبرگزاری مهر» گفت: «ما برای طرح نمایش های ویژه ماه رمضان امسال فقط دو سانس را اعلام کردیم. البته شبهای قدر سالن‌ها بسته است. من پیش از این نیز نظر مساعد خود را به شورای صنفی نمایش در ارتباط با اجرای این طرح اعلام کرده بودم.» او در ارتباط با عدم مشارکت حوزه هنری در این طرح افزود: «مشکلی ندارد. فقط سینماهای آنها از این طرح بی بهره می‌شوند.»

 

از سوی دیگر حسین ساجدی‌نیا، رئیس پلیس تهران نیز اعلام کرد نیروی انتظامی رسماً با اجرای این طرح موافق است اما سینماهایی که می‌خواهند در این طرح شرکت کنند باید مجوزهای لازم را دریافت نمایند.
 

به گفته محمد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران در طرح امسال پردیس‌های سینمایی و سالن‌های مرکز شهر مشارکت خواهند داشت.

 

جابجایی مدیران سینمایی

 

با اینکه تنها حدود یک سال به پایان کار مدیریت فعلی سینمای ایران باقی مانده، این روزها خبر از جابجایی برخی از مدیران در زیر مجموعه‌های سازمان سینمایی منتشر شده است.

جواد شمقدری: چند روز قبل گفتم که ما در سازمان سینمایی جابه‌جایی و تغییر مدیران را خواهیم داشت و این تغییرات تا هفت، هشت روز آینده مشخص می‌شود. حال در این میان هر کس از ظن خود درباره افراد صحبت می‌کند اما ما این تغییرات را تا هفته آینده اعلام می‌کنیم.

جرقه اولیه این خبرها با شایعه استعفای احمد میرعلایی، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی به علت اختلاف با جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی آغاز شد. همچنین گفته شده است میرعلایی که به عنوان دبیر بیست و ششمین جشنواره فیلم کودک نیز منصوب شده این سمت را نپذیرفته است.
پس از مطرح شدن این شایعات، جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی در گفت‌وگو با «ایسنا» اعلام کرد: « ما در آستانه تشكيل سازمان سينمايي هستيم و به دوستان اعلام كرده‌ام ممكن است هركس جايش تغيير كند و با وزير در حال چيدن آخرين تركيب مديران هستيم كه ظرف ۱۰ روز آينده اعلام خواهد شد.»

 

پس از این سخنان «فارس» خبر داد که قرار است شفیع آقامحمدیان، مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به جای میرعلایی به سمت مدیر عاملی بنیاد سینمایی فارابی منصوب شود. به جای آقامحمدیان نیز گفته شده که قرار است سمت مدیریت مرکز گسترش به حسین خورشیدی، معاونت فرهنگی این مرکز واگذار شود.

 

در آخرین گفت‌وگو، جواد شمقدری بدون تأئید این سخنان تنها به گفتن این توضیح بسنده کرد که: «من چند روز قبل گفتم كه ما در سازمان سينمايی جا‌به‌جايی و تغيير مديران را خواهيم داشت و اين تغييرات تا هفت، هشت روز آينده مشخص می‌شود. حال در اين ميان هر كس از ظن خود درباره افراد صحبت می‌كند، اما ما اين تغييرات را تا هفته آينده اعلام می‌كنيم.»

 

شاید بنا به گفته رئیس سازمان سینمایی باید هفته‌ای دیگر صبر کرد و دید تغییرات به کجا خواهند انجامید و این جابجایی‌ها چه سودی برای سینمای ایران خواهند داشت.

 

خبرهای کوتاه

 

حوزه هنری از نمایش فیلم «همه ‌چی آرومه» در سینماهای خود خودداری کرد.

در جلسه شورای صدور پروانه ساخت برای فیلم «فرشتگان قصاب» به تهیه‌کنندگی محمد قهرمانی و کارگردانی سهیل سلیمی پروانه ساخت صادر شد. همچنین فیلمنامه «زندگی مشترک یک زوج میانسال» به کارگردانی روح‌الله حجازی موافقت اصولی دریافت کرد.

 

با وجود انحلال خانه سینما، همایون اسعدیان، رئیس کانون کارگردانان از برگزاری جشن کانون کارگردانان سینمای ایران خبر داد. او در گفتگو با ایلنا اعلام کرد: «قرار بود این جشن در اردیبهشت ماه برگزار شود اما امکان‌پذیر نشد، بعد قرار شد در خردادماه برگزار شود که باز هم امکان‌پذیر نشد (...) احتمال دارد این جشن در شهریور ماه برگزار شود.»
 

حوزه هنری در ادامه عدم نمایش برخی از آثار سینمایی از نمایش فیلم «همه ‌چی آرومه» در سینماهای خود خودداری کرد. شورای صدور پروانه نمایش برای نمایش این فیلم در سینما آزادی حواله نمایش صادرکرده بود، اما در نهایت مدیران حوزه هنری از نمایش فیلم در این سینما به علت مشکل محتوایی خودداری کردند.

 

خبرهای تولید

 

با موافقت اداره نظارت و ارزشیابی وزارت ارشاد، نام تازه‌ترین ساخته بهرام توکلی از «احتمال معکوس» به «آسمان زرد کم‌عمق» تغییر کرد.

فیلم سینمایی «ما» به کارگردانی علی عبدالله‌زاده به مرحله تدوین وارد شد. این فیلم به تهیه‌کنندگی عبدالرضا ساعتچی از اوایل بهار در تهران جلوی دوربین رفت و داستان آن ماجرای زنی است که بعد از خارج شدن از بی‌هوشی نه شوهرش را می‌شناسد و نه نوزاد تازه به دنیا آمده‌اش را. سعید امیرگانی، جواد افراسیابی، شادان محمودیان و بنفشه نجاتی از بازیگران این فیلم هستند.
 

فیلمبرداری فیلم «سلام، خداحافظ» تازه‌ترین ساخته پرویز شهبازی تا آخر تیرماه به پایان می‌رسد. تدوین فیلم را قرار است خود شهبازی انجام دهد.
 

با موافقت اداره نظارت و ارزشیابی وزارت ارشاد، نام تازه‌ترین ساخته بهرام توکلی از «احتمال معکوس» به «آسمان زرد کم‌عمق» تغییر کرد. این فیلم هم اکنون به مرحله صداگذاری توسط فرامرز ابوالصدق وارد شده است.

 

خبرهای اکران

پوستر فیلم «بدون اجازه» ساخته مرتضی هرندی، از فیلم‌های تازه اکران

از هفته گذشته دو فیلم «بدون اجازه» به کارگردانی مرتضی هرندی و «راه بهشت» به کارگردانی مهدی صباغ‌زاده نمایش عمومی خود را در سینماهای تهران آغاز کردند.
 

اما در جدول اکران «خوابم می‌آد» با فروش حدود یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان همچنان صدرنشین بی‌رقیب است. در فاصله‌ی بسیار از آن فیلم «آزمایشگاه» با فروش حدود ۲۸۵ میلیون تومان دومین فیلم جدول اکران است. دیگر فیلم‌های روی پرده هنوز به فروش ۱۰۰ میلیون تومان نیز نرسیده‌اند و به ترتیب عبارتند از: «کیمیا و خاک» با فروش ۴۵ میلیون تومان، «شور شیرین» با فروش حدود ۴۲ میلیون تومان، «بدون اجازه» با فروش ۲۱ میلیون تومان، «همه‌چی آرومه» با فروش حدود ۲۵ میلیون تومان و بالاخره «راه بهشت» با فروش حدود هفت میلیون تومان.

 

حاشیه هفته: تبلیغ به شیوه برخی!

 

اگر نگاهی به پوستر فیلم «راه بهشت» تازه‌ترین ساخته مهدی صباغ‌زاده که این روزها بر پرده سینماهاست بیندازید، شاید نکته‌ای توجه‌تان را جلب کند. داستان فیلم در ارتباط با صدر اسلام است و بر روی پوستر فیلم نوشته شده است «بعد از فیلم به یاد ماندنی محمد رسول‌الله (ص)»!

 

پوستر فیلم «راه بهشت» ساخته مهدی صباغ‌زاده

یعنی سازندگان فیلم سعی کرده‌اند با سوء استفاده از موفقیت و محبوبیت فیلم «محمد رسول‌الله» تماشاگران را به تماشای فیلمشان بکشانند. در این میان ممیزانی که به کوچک‌ترین نکات در تبلیغات دیگر فیلم‌ها هزار و یک ایراد می‌گیرند و مانع انتشار پوستر و تبلیغات برخی از فیلم‌ها می‌شوند، ظاهراً با این‌کار غیر اخلاقی مشکلی نداشته‌اند؛ و البته هیچ‌کس هم پیدا نشده است که از سازندگان این فیلم بپرسد ربط ساخته ایشان به فیلم «محمد رسول‌الله» چیست؟ آیا یک کارگردان هر دو را ساخته است؟ آیا بازیگران یکی هستند؟ آیا تهیه‌کننده یکی است؟ کوتاه‌تر می‌آئیم، اصلاً آیا کشور سازنده یکی است؟

 

آیا صرف پرداختن به موضوعی درباره دوران صدر اسلام بسنده است برای توجیه استفاده از چنین جمله‌ای بر روی پوستر فیلم؟ آن هم صد در صد بدون رعایت حقوق مؤلف، شکی نیست این‌کار نه از نظر حقوقی و نه از نظر اخلاقی جایز نیست. آیا بهتر نیست آقایان به جای صرف وقت و خلاقیتشان برای سؤاستفاده، بر روی ساختار و داستان فیلم‌هایشان کار کنند تا مجبور نباشند اینگونه با کلک تماشاگران را به سینماها برای تماشای آثار سفارشی ضعیفشان بکشانند و در نهایت آنها را بیش از پیش به سینمای ایران بی‌اعتماد سازند؟
 

در همین زمینه
مجتبا یوسفی‌پور در رادیو زمانه