درخشش‌‌های لوریس چکناواریان

چهارشنبه, 1391-12-02 14:12

موسیقی پیشرو در ایران

محمود خوشنام

محمود خوشنام - موسیقی پیشرو در ایران، در سال‌های دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ از رونق بسزایی برخوردار شده بود. موسیقیدانان جوان پس از پایان تحصیلات وارد میدان شده و به جمع قدیمی‌ترها پیوسته‌ بودند.

حضور آنان تحرک و طراوتی تازه به موسیقی پیشرو می‌بخشید. لوریس چکناواریان یکی از موسیقیدانان در این دوره از تاریخ تحول موسیقی ایران است. او در آن سال‌ها در میان موسیقیدانان پیشرو خوش درخشیده بود.

لوریس چکناواریان در بروجرد در یک خانواده‌ مهاجر ارمنی به‌دنیا آمده و تحصیلات عالی‌اش را در اتریش و ایالات متحده آمریکا گذرانده است. او پس از دریافت دیپلم از آکادمی موسیقی وین به ایران بازگشت و به کار آهنگسازی و رهبری ارکستر پرداخت و سرانجام یکی دو سال قبل از انقلاب بهمن ۵۷ رهسپار آمریکا شد و در دانشگاه میشیگان به ادامه‌ تحصیل و مطالعه پرداخت.

لوریس در دوره‌ اقامتش در ایران، یک موسیقیدان چندجانبه به‌شمار می‌رفت. برای فیلم و نمایش و اپرا و باله موسیقی می‌نوشت و غالباً خودش هم آن‌ها را در اجرا رهبری می‌کرد.

او نخستین موسیقی‌اش را برای فیلم «جلد مار» کار هژیر داریوش نوشت و سپس موسیقی دیگری برای فیلم «سرزمین ادیان» (به‌کارگردانی منوچهر طیاب) ساخت. او بر روی دو فیلم داستانی «بیتا» از هژیر داریوش و «تجاوز» از حمید مصداقی نیز موسیقی نهاده است.

ویدئو: لوريس چكناواريان: عشق هميشه ماندگار

آفرینش نخستین اپرا برای کودکان نیز با پرویز و پریسا به نام لوریس چکناواریان ثبت شده است. او شاید نخستین آهنگسازی نیز باشد که روی رستم و سهراب کار کرده و اپرای خود را در صحنه‌های جهانی نیز به اجرا درآورده است.

لوریس چکناوارایان در عرصه‌ی باله نیز کار کرده است. افسانه‌ «سیمرغ» از عطار نیشابوری را صحنه‌ای کرده است. «سیمرغ» در سال ۱۳۵۴ در تالار رودکی نخستین اجرای خود را پیدا کرد.

دیگر آثار برجسته‌ لوریس چکناواریان عبارت است از سمفونی شماره‌ یک برای ترومپت و سازهای کوبه‌ای، سمفونی کردو، اوراتوریو (Oratorio) زندگی مسیح، دو کنسرتو برای ویلون و پیانو، سوییت دریاچه‌ وان و بالاخره اوراتوریو آخر زمان.

لوریس در کار رهبری ارکستر نیز فعال بود و تاکنون ارکسترهای سمفونیک یا فیلارمونیک لندن، لیورپول، هلسینکی، ارمنستان و ارکستر اپرای تهران و ارکستر سمفونیک تهران را رهبری کرده است.

برای آشنایی بیشتر با آثار لوریس چکناواریان فایل صوتی زیر را بشنوید: