نسخه قابل چاپ

شهزاده سمرقندی - به تازگی در تاجیکستان "تفسیر نوین قرآن کریم" با قلم عبدالشریف باقی‌زاده، پژوهشگر تاجیک با خط سیریلیک منتشر شد. گفته شده است این اولین تفسیرقران است که بعد از بررسی عمیق کمیته دین و مرکز اسلامی تاجیکستان به نشر رسیده است.

این کتاب در شرایطی به نشر می‌رسد که در چند سال گذشته بعد از فروپاشی اتحاد شوروی مردم تاجیکستان دوباره به اسلام روی آورده‌اند و بین دیگر کشورهای آسیای مرکزی از مذهبی‌ترین جامعه ها شناخته می‌شوند. در مقابل، دولت تاجیکستان خود را یک دولت سکولار می‌داند و بارها تلاش کرده است از گرایش مردم به اسلام جلوگیری کند.
 

جامعه‌شناسان تاجیک معتقدند که حالا در جامعه تاجیکستان گرایش به اسلام یکی از نشانه‌های مقابله با دولت است.

جلال‌الدین محمود، مشاور رئیس حزب نهضت اسلامی تاجیکستان که در انتشار این تفسیر همکاری نزدیکی داشته در گفت‌وگو با رادیو زمانه می‌گوید مردم تاجیک هنوز از انتشار این کتاب خبر دقیقی ندارند و کلاً شهروندان تاجیکستان دیگر اشتیاق زیادی به کتاب‌خوانی ندارند.

به این گفت‌وگو می‌توانید در اینجا گوش بدهید:

هرچند انتشار این کتاب از طریق رسانه های داخلی تاجیکستان پوشش داده شد و همچنین چندین نقد بر آن نوشته شد، اما آقای محمود معتقد است که از انتشار این کتاب تنها افرادی باخبرند که در مراسم رونمایی آن حضور داشتند.
 

در تاجیکستان مساجد در اختیار مردان جامعه قرار دارد

با این همه این اولین تفسیر قرآن به خط سیریلیک نیست و در تاجیکستان پیش ازین نیز با راه های غیرقانونی و زیرزمینی تفسیرهای غیر رسمی زیادی منتشر شده که آنطور که محققان تاجیک می‌گویند این تفسیر ها از اصل قرآن دور است و فکر و نظر برخی از مسلمانان افراطی و خرافاتی را در برمی‌گیرد.

یکی از این نوع تفسیرها که در رسانه های تاجیکستان مطرح شد "زن هیزم دوزخ است" عنوان داشت که حالا ممنوع و استفاده از آن غیر قانونی اعلام شده است.
 

یکی از مشکلات خوانندگان کتاب‌های دینی در تاجیکستان این است که آن‌ها قادر به مقایسه این تفسیر ها با اصل قرآن نیستند و نمی‌توانند تشخیص دهند که این تفسیر تا چه حد به گفته‌های قرآن نزدیک است. در نتیجه میلیون‌ها شهروند تاجیک پیروی کورکورانه از گفته‌های ملاهای محلی از رسم و قوانین شریعت می‌کنند.
 

چندی پیش کمیته زنان تاجیکستان نیز اعلام کرده بود که بسیاری از زنان تاجیک با اجبار همسر و یا خانواده روسری به‌سر می‌کنند. این در حالی‌ست که زنان مسلمان در تاجیکستان اجازه ورود و نمازگزاری در مساجد عمومی را ندارند و تمام مساجد در اختیار مردان جامعه قرار دارد.
 

جامعه‌شناسان تاجیک رسم و آیین‌های اسلامی در جامعه تاجیکستان را ضد زن می‌دانند که تلاش دارد زنان را از عرصه سیاسی و اجتماعی دور کند.
 

حاجی اکبر توره‌جان‌زاده، روحانی سرشناس تاجیک با اینکه از ورود زنان مساجد دفاع می‌کند و این را یکی از حقوق انسانی آنها می‌داند اما او نیز معتقد است که اسلام با رهبری و ریاست زنان در جامعه سازگاری ندارد.
 

ایمیل تهیه‌کننده:

shahzoda@radiozamaneh.com

عکس نخست: رادیو آزادی

در همین زمینه:
::برنامه‌های رادیویی شهزاده سمرقندی در رادیو زمانه::