محمود خوشنام - آهنگسازی سنتی در ایران تا به امروز برسد، از گرایش‌های مختلف عاطفی رنگ پذیرفته است. از شیدا شور و حال عاشقانه را گرفته، از عارف جوش و خروش آزادیخواهانه انقلابی و از درویش خان اعتدال سنت‌گرایانه را.

محمود خوشنام - هفته پیش از علی اکبر شیدا، پیشگام تصنیف‌سازی سنتی یاد کردیم و حالا، در برنامه این هفته برجستگان سنتی نوبت به تصنیف‌ساز دیگری رسیده که در تاریخ موسیقی ملی ایران یک سر و گردن از شیدا و دیگر تصنیف‌سازان دوران مشروطیت بلندتر جلوه کرده است.

محمود خوشنام - سال‌های پس از مشروطیت، همراه با کوشش‌های مستقیم شاگردان خاندان هنر که از آن‌ها در برنامه‌های پیشین مجموعه "برجستگان سنتی" یاد کردیم، جریان دیگری در موسیقی ملی ایران پدید آمد که بیش از آواز به تصنیف‌سازی توجه می‌کرد. این جریان که تا امروز ادامه دارد، با علی اکبر شیدا و عارف قزوینی آغاز می‌گردد.

محمود خوشنام – حبیب سماعی، نوازنده برجسته سنتور که اینک ۱۱۰ سال از تولد و ۶۵ سال از درگذشتش می‌گذرد، در تاریخ موسیقی ملی ایران به شبه‌اسطوره‌ای تبدیل شده و نام او در هاله‌ای از غرابت و اعجاب قرار گرفته است.

محمود خوشنام – در برنامه پیشین برجستگان سنتی از دو تن از زنان آوازخوان پیش‌کسوت، ملوک ضرابی و روح‌انگیز یاد کردیم. اینک از قمرالملوک وزیری سخن می‌گوییم:

محمود خوشنام - برخی از آهنگسازان کلاسیک، زبان و بیانشان همانی بوده که زمانه از آن‌ها می‌طلبیده است. یعنی می‌توان موسیقیشان را آئینه تمام‌نمای گرایش‌های فرهنگی و اجتماعی در روزگار آن‌ها به شمار آورد.

محمود خوشنام - نگاهی به فهرست آوازخوانان سنتی در ۱۴۰سالی که از تدوین ردیف موسیقی ملی ایران می‌گذرد، نشان می‌دهد که زنان نمی‌توانستند به‌راحتی به آوازخوانی بپردازند. اگر زنی چنین می‌کرد، از خانواده او را طرد می‌کردند و حیثیت اجتماعی او نیز آسیب می‌دید.