پیروزی بی‌سابقه و چشمگیر زنان الجزایر درانتخابات پارلمان این کشور در دهم ماه مه ‌امسال بدون شک یکی از نتایج تحولات موسوم به بهارعربی است. اکنون از هر سه نفرعضو پارلمان این کشور، یک نفر زن است. به این معنا از مجموع ۴۶۲ نماینده انتخاب شده ۱۴۸ نماینده زن هستند.

 

یکی از دلایل مهم این پیروزی تغییراتی است که اخیراً در قانون انتخابات این کشور انجام شد. بر این اساس احزاب سیاسی باید یک سوم از نامزدهای انتخاباتی خود را از زنان انتخاب کنند. هرچند که بعضی از احزاب در انتخابات اخیر شمار بیشتری از زنان را در فهرست خود جای دادند و سعی کردند تا جایی که امکان دارد زنان را نامزد نمایندگی کنند.

 

در رای‌گیری ماه مه‌، حزب حاکم یعنی جبهه ملی آزادیبخش (FLN) موفق شد ۸۸ کرسی نمایندگی را از مجموع ۲۲۰ کرسی خود در پارلمان به زنان اختصاص دهد. ۳۳ نفرهم از کل ۶۸ نماینده حزب ملی‌گرایان (RND) را زنان تشکیل می‌دهند. حزب اسلامی اتحاد سبز متشکل از مسلمانان میانه‌رو هم ۱۷ نماینده زن را در فهرست ۴۸ نفره خود وارد پارلمان کرده است. بنابراین دو حزب بزرگ FLN و RND، اکنون می‌توانند بدون اسلام‌گرایان اتحاد سبز، اکثریت را در پارلمان تشکیل دهند.

اسلام‌گرایان در مورد صحت انتخابات اخیر تردید دارند و از یک تقلب حساب شده و خطرناک صحبت می‌کنند. حزب اسلامی اتحاد سبز در الجزایر امیدوار بود که در پی پیروزی همتایان خود در تونس، مصر و مراکش، آن‌ها هم بتوانند اکثریت کرسی‌ها را در این انتخابات از آن خود کنند. از وظایف پارلمان جدید آن است که قانون اساسی را بازنویسی و تصویب کند و هم انتخابات ریاست جمهوری در سال۲۰۱۴ را سازماندهی کند. اکنون از پارلمان و سیاست‌های رئیس جمهور فعلی الجزایرعبدالعزیز بوته فلیکا، به شدت انتقاد می‌شود.

 

به این ترتیب برای اولین‌بار در دنیای عرب پارلمانی با توجه به توزیع نسبی و عادلانه کرسی‌ها برحسب جنسیت تشکیل خواهد شد. اگرچه هنوز راه درازی تا تحقق واقعی مشارکت سیاستمداران زن درهمه زمینه‌ها در پیش است. در این انتخابات حزب ملی جبهه آزادیبخش توانست قدرت خود را تحکیم کند و اسلام‌گرایان را برخلاف انتظارشان به عقب براند.

 

درالجزایر ۵۳ درصد جمعیت را زنان تشکیل می‌دهند و همچنین ۴۵ درصد از روسای دادگاه‌ها و ۳۲ درصد از نمایندگان پارلمان زن هستند که در مقایسه با تونس و مراکش بر آن‌ها پیشی گرفته است.

 

داهواولد کابیلا، وزیر امور داخلی الجزایر گفته است با در نظر گرفتن درصد نمایندگان زن در این انتخابات ما از پارلمان اروپا هم جلو زده‌ایم.

 

این پیروزی درواقع نتیجه فعالیت ده ساله فعالان حوزه زنان است که سرانجام توانستند قانون انتخابات را عوض کنند و در سهمیه‌بندی انتخاباتی، بسته به حوزه رای‌گیری، ۲۰ تا ۵۰ درصد از فهرست انتخاباتی را به زنان اختصاص دهند.

 

یک استاد دانشگاه به نام فاطمه مصطفی می‌گوید با این درصد قابل توجه از نمایندگان زن در پارلمان ما به تحقق دموکراسی در الجزایر نزدیک‌تر می‌شویم. البته فمینیست‌ها این نگرانی را هم دارند که نمایندگان زن با توجه به آنکه بسیاری ازآنان تجربه کاری لازم را ندارند چگونه خواهند توانست از پس مسئولیت‌های خود در پارلمان برآیند.

 

این زنان حالا باید ثابت کنند که لیاقت انتخاب شدن را داشته‌اند. نادیا زید، حقوقدانی است که کمپینی را برای آموزش زنان نماینده اداره می‌کند. او می‌گوید زنان نماینده باید برای تصویب دو قانون مهم تلاش کنند، اول قانون خانواده که زنان در آن حقوق مساوی ندارند و دوم قانونی که خشونت خانگی را جرم محسوب کند. به همین دلیل زنان باید در مجلس یک جبهه متحد، فراحزبی و فرا ایدئولوژیک تشکیل دهند؛ یعنی یک گروه متشکل از همه احزاب و برای پیشبرد امور زنان.

 

بسیاری از احزاب سیاسی ازجمله حزب حاکم، یعنی جبهه آزادیبخش ملی، درآغاز با افزایش درصد زنان در پارلمان مخالفت کردند، به این دلیل که بعضی از زنان صلاحیت‌های لازم را نداشته‌اند و تنها به دلیل رعایت عدالت جنسیتی وارد فهرست‌های انتخاباتی شده‌اند. گروهی از فعالان زن هم از اینکه بعضی از رهبران احزاب زنان و دختران خود را در فهرست‌های حزبشان جای داده‌اند تا ظاهر امر را حفظ کنند، شکایت کردند.

 

روزنامه معروف النهارهم تصاویر چند نفر از زنان نماینده را با این عنوان چاپ کرد: "پنجاه زن مجرد درپارلمان" و در کنارعکس‌ها نیز فهرستی از امتیازاتی را که زنان به خاطر نماینده شدن به دست خواهند آورد، منتشر کرد.

 

حتی اگر این زنان بتوانند بر فرهنگ مردسالاری و هم مذهبی‌های سنتی در پارلمان غلبه کنند با مشکلات دیگری از قبیل عدم اعتماد عمومی به سیاستمداران و دستگاه‌های دولتی مواجهند. سلیما، زنی جوان و محجبه می‌گوید که برای او اهمیتی ندارد که مرد یا زن انتخاب شود، بلکه مسئله اصلی یک انتخابات سالم است. اگر فقط زنانی به خاطر اینکه باید تعدادی زن در مجلس باشند، انتخاب شوند یا با تقلب به این مجلس راه یابند، باید گفت این انتخابات درست انجام نشده است و این مسئله شامل مردان هم می‌شود.

 

برخلاف نظر ناظران خارجی که سلامت انتخابات را تایید کردند، ناظران داخلی اعتقاد دارند که رقم رسمی اعلام شده یعنی شرکت ۴۳ درصد از کل رای دهندگان وهم میزان آرای اعلام شده برای هر حزب با آمار واقعی این انتخابات کمی متفاوت است.

 

فولکس کرانت و تایم لایف