آغاز رقابت در مصر؛ رئیس جمهوری آینده کیست؟
یکشنبه, 1390-12-21 03:24
نسخه قابل چاپ
فرهمند علیپور
از روز دهم مارس، کاندیداهای ریاست جمهوری مصر میتوانند به صورت رسمی ثبت نام و کارزار انتخاباتی خود را آغاز کنند.
رسانههای مصری با اشتیاق خاصی به استقبال این رویداد تاریخی رفتهاند و این انتخابات را اولین انتخابات ریاست جمهوری معرفی کردهاند که مردم مصر به معنای واقعی کلمه نقش انتخاب کننده را خواهند داشت. فرصتی که به لطف انقلاب سال گذشته جوانان مصری علیه حکومت سی ساله حسنی مبارک پدیدار آمده است.
در این میان گرچه کار ثبت نام و آغاز کمپینهای انتخاباتی قرار است که از امروز آغاز شود اما این تبلیغات از هفتهها بلکه ماهها پیش آغاز شده بود. در این گزارش به معرفی اجمالی مهمترین شانسها و امیدهای انتخابات آتی مصر خواهیم پرداخت.
عبدالمنعم ابوفتوح ؛ یکی از امیدهای اصلی ریاست جمهوری آینده مصر است. ابوفتوح در میان انقلابیون بسیار محبوب است، به ویژه آنکه وی از جمله منتقدان جدی شورای حاکم نظامی بر مصر است. او عضو سابق اخوان المسلمین مصر و در میان نامزدهای اسلامگرا قرار میگیرد. با این وجود او یکی از لیبرالترین چهرههای اخوان المسلمین نیز محسوب میشود.
پس از انکه اخوان المسلمین اعلام کرد که تصمیم ندارد تا برای انتخابات ریاست جمهوری مصر چهرهای را معرفی کند و از اعضایش نیز خواست تا در این انتخابات شرکت نکنند، ابوفتوح تصمیم گرفت تا عضویت خود را در این حزب ترک کند و بتواند مستقلا وارد رقابتهای انتخاباتی شود.
پس از انکه اخوان المسلمین اعلام کرد که تصمیم ندارد تا برای انتخابات ریاست جمهوری مصر چهرهای را معرفی کند و از اعضایش نیز خواست تا در این انتخابات شرکت نکنند، ابوفتوح تصمیم گرفت تا عضویت خود را در این حزب ترک کند و بتواند مستقلا وارد رقابتهای انتخاباتی شود
در مصاحبهای که او چند هفته پیش داشت گفته بود که برای آزادیهای شخصی، مخالفت با هرگونه تحمیل قوانین مذهبی بر پوشش، نوشیدنیها و مواد غذایی برای ملتی که ۱۰ درصد آنها مسیحی هستند، تلاش خواهد کرد.
این چهره شناخته شده اخوان المسلین همچنین میگوید: انقلاب درخواست نمیکند بلکه تصمیم میگیرد. مردم درخواست نمیدهند بلکه عمل میکنند برای دستیابی به انتخابات آزاد و منصفانه، به منظور رسیدن به یک دولت دمکراتیک و مدنی.
ابوفتوح همچنین چند روز پیش گفته بود که هرگز اسرائیل را به رسمیت نشناخته و هرگز نیز این کشور را به رسمیت نخواهد شناخت. او همچنین خواستار قطع صادرات گاز مصر به اسرائیل شد.
عمر موسی ؛ دبیرکل پیشین اتحادیه عرب و وزیر امورخارجه حکومت حسنی مبارک. عمرموسی از چهرههای معروف و محبوب میان مصریهاست که از ماهها پیش خود را برای در معرض رای گذاشتن و ورود به کاخ ریاست جمهوری مصر آماده میکند.
او گرچه یکی از امیدهای اصلی ریاست جمهوری آتی مصر است با این حال به خاطر حضورش در کابینه حسنی مبارک همواره مورد انتقاد گروههای رقیب است.
موسی از جمله منتقدان حکومت انتقالی نظامیان است و از آنها خواسته است تا قدرت را در پایان ماه آوریل کنار بگذارند، یعنی زمانی که رئیس جمهوری آتی مصر مشخص میشود.
او در مصاحبهای که روز ۶ فوریه با خبرگزاری رویترز داشت گفت:" اگر من به عنوان رئیس جمهوری انتخاب شوم، ارتش به عنوان یکی از مهمترین بنیانهای کشور جایگاه خود را حفظ خواهد کردو البته نه به صورت مافوق بقیه نهادها و بنیانهای کشور."
وی همچنین با بیان اینکه روابط مصر و آمریکا باید به سطحی "ویژه" ارتقا پیدا کند، تاکید کرده است که برخی از مفاد پیمان صلح مصر با اسرائیل باید مورد "بازنگری" قرار گیرد. عمر موسی همچنین گفته است که میتواند با اعضای اخوان المسلین به عنوان تشکیل دهده اکثریت پارلمان مصر همکاری کند.
احمد شفیق ؛ نخست وزیر سابق مصر و کسی که این روزها دائم در حال تکذیب گزارشهایی است که بر مبنای آنها شورای عالی نظامی حاکم بر مصر او را به عنوان گزینه ریاست جمهوری در نظر گرفته است.
او از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۱ که از سوی حسنی مبارک به عنوان نخست وزیر انتخاب شد سمت وزارت حمل و نقل هوایی را بر عهده داشت. در اخرین روزهای حکومت مبارک وی احمد شفیق را به عنوان نخست وزیر مصر برگزید.
محمد سلیم العوا؛ وکیل و متفکر میانهروی مسلمان است. نویسنده کتاب اسلام و حکومت و همچنین دبیرکل پیشین اتحادیه جهانی علمای مسلمان است.
نهادی که دفتر اصلی آن در لندن است. در سوابق او همچنین تدریس فقه در چند دانشگاه در جهان عرب دیده میشود. العوا همچنین برای پیوند میان جامعه مدرن و اسلام کوششهایی را انجام داده است.
بثینه کامل؛ اولین و تاکنون تنها زنی است که قصد خود را برای شرکت در این رقابت بزرگ اعلام کرده است. برنامه اصلیاش را مبارزه با کلیشههای موجود در جامعه مصر در خصوص نقش زنان اعلام کرده است. بسیاریها با توجه به جامعه مردسالار مصر بخت پایینی برای پیروزی او در انتخابات متصور هستند.
بثینه کامل اولین و تاکنون تنها زنی است که قصد خود را برای شرکت در این رقابت بزرگ اعلام کرده است. برنامه اصلیاش را مبارزه با کلیشههای موجود در جامعه مصر در خصوص نقش زنان اعلام کرده است
کامل که سابقا مجری تلویزیون مصر بود از اولین کسانی بود که شرکت خود در انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرد.
او در روزهای انقلاب و پس از آن از جمله افرادی بود که همواره در راهپیماییها و اعتراضات دیده میشد. بثیه کامل از بزرگترین منتقدان شوری نظامی حکم بر کشور است و در تظاهرات مصریها علیه شورای نظامی بارها به خیابان امد و دوبار نیز دستگیر شد. مبارزات او و حضورش در انتخابات امیدهای زیادی در میان زنان فعال مصری ایجاد کرده است.
علاوه بر زنان، او سعی کرده است تا صدای قبطیان (مسیحیان)، بدویها و دیگر گروههای حاشیه جامعه مصر نیز باشد.
حازم صالح ابو اسماعیل؛ فردی که به برداشتهای رادیکال از اسلام معروف شده است و حامیانش را اغلب سلفیهای مصر تشکیل میدهند.
گروهی که پس از اخوان المسلمین بیشترین کرسیهای مجلس مصر را از آن خود دارد. او از جمله مخالفان جدی فروش مشروبات الکی، سواحل مختلط زن و مرد، قمار و مواردی از این دست است. یکی از جنجالیترین نظریههای وی طرحی بود برای پوشاندن آثار باستانی مصر از دیدهها.
تعداد کسانی که از آنها به عنوان کاندیداهای ریاست جمهوری مصر یاد میشود بسیار بیشتر از این هاست که البته همچون این افراد کاندیداهای جدی محسوب نمیشوند.
غایبان بزرگ
اولین انتخابات ریاست جمهوری مصر دورن پس از انقلاب غایبان بسیار بزرگی هم دارد. افرادی چون محمد البرادعی دبیرکل پیشین آژانس اتمی که تا همین چندماه پیش از او به عنوان یکی از بختهای اصلی ریاست جمهوری آینده مصر یاد میشد. البرادعی در اعتراض به شورای نظامی حاکم بر مصر نامزدی انتخابات را نپذیرفت.
به جز البرادعی، ایمن النور نیز دیگر غایب بزرگ این رقابت است. او یکی از شناختهترین چهرههای لیبرال مصر و موسس حزب الغد است. النور به دستور دادگاه و به اتهام جعل اسناد دولتی از شرکت در این رقابت باز ماند.
شاید که بیایند
از کسانی که شایعه احتمال حضورشان در انتخابات وجود دارد میتوان از نبیل العربی دبیرکل اتحادیه عرب نام برد. فردی که گفته میشود هم اخوان المسلمین و هم شورای نظامی حاکم بر مصر چند باری تلاش کردهاند تا او را راضی به حضور در انتخابات کنند. گرچه العربی خود این خبرها را تکذیب کرده است.
عمر سلمیان وزیر اطلاعات حکومت حسنی مبارک نیز فردی است که گرچه خود اعلام کرده است که قصدی برای شرکت در این رقابت را ندارد اما شایعه حضورش کما بیش شنیده میشود.
از اکنون تا 24 می، روزی که می بایست مردم مصر به پای صندوق های رای بروند و رئیس جمهوری خود را برگزینند راه دراز و فرصت زیادی باقی مانده است. فرصتی که می تواند در صحنه مغشوش سیاست مصر بسیاری از پیش بینی ها را تغییر دهد.
در بین کاندیداها تنها حازم صالح است که به منافع سیاسی و اقتصادی اش کاملا آگاه است و این اوست که خطرناکترین جریان حال حاضر مصر است . اما تنها کاندیدائی که بر اساس منافع مصر می تواند حرکت کند عمرو موسی ست او سیاستمداری کهنه کار و آگاه به روابط بین المللی ست . در مصر نیازی به انقلاب نبوده است تنها رشد اقتصادی و جذب سرمایه های خارجی و توانمند کردن اقتصاد این کشور قادر است مشکلات سیاسی و اقتصادی مصر را حل نماید و تنها عمروموسی دارای حداقل این شرایط است . حفظ دولت با معیارهای کنونی مردم مصر و حفظ ارتش با تعویض فرماندهان کنونی و همچنین تغییر قوانین و به روز کردن قوانین ایجاد نهادهای مدنی و همچنین تضمین آزادیهای فردی و سیاسی اجتماعی و همچنین بازکردن و امن کردن فضای سرمایه گذاری مصر را قادر خواهد ساخت تا بعنوان یک قدرت اقتصادی با توجه به شرایط منطقه ای بدل نماید . اگر مصر راه تندروی و تنش در روابط بین المللی را درپیش بگیرد همانطور که در یکسال گذشته لطمات سیاسی و اقتصادی فروانی را تجربه کرده است رو به انحطاط خواهد رفت . استراتژی رئیس جمهور آینده باید به دو نکته ی بسیار مهم باشد بهبود شرایط اقتصادی مردم و مبارزه ی بی امان با بنیاد گرائی اسلامی . که هر دو نکته متاسفانه در شرایط امروز مصر کاری بسیار دشوار می نماید .
کشور مصر با تمدنی کهن و مردم مصر از نظرمدارا و تساهل با یکدیگر قابل ستایش و جامعه مصر از پیشرفته ترین جوامع عربی و از نظر سیاسی با نفوذ ترین و تأثیر گذار ترین کشورها در دنیای عرب وهمچنین پر جمعیت ترین آنهاست. بنا براین شایسته حکومتی در خور و متناسب با این ارزشهاست حیف است اداره این کشور بدست کسانی باشد که با عدم مدارا با شهرندان خود و همسایگان و کلأ با جامعه جهانی, افتخارت وموقعیت گذشته خود را تنزل دهند وخود را به قهقرا برند و به انزوا بکشانند. دنیای امروز و فردا سیاستمدارانی لایق و کاردان و با تجربه را میطلبد. دوران حکومتهای ایده الوژیکی بسرآمده وزمان حکومتهای سکولار است که چنین حکومتهایی است که هم با شهروندان خود وهم با جامعه جهانی میتواند با مدارا و احترام متقابل رفتار نماید. متعسفانه در حکومت آینده مصر چندان افق روشنی دیده نمیشود, شاید من اشتباه میکنم!!!
ارسال کردن دیدگاه جدید