نسخه قابل چاپ

بیژن روحانی - با مسدود شدن یکی از پایگاه‌‌های اطلاع رسانی محیط زیستی در ایران، فعالان این حوزه اکنون با دشواری‌های بیشتری برای کسب خبر در زمینه محیط زیست روبه رو هستند. پایگاه «سبز پرس» که یکی از سایت‌های پر مخاطب در زمینه محیط زیست به شمار می‌آمد، به تازگی و با شکایت سازمان محیط زیست ایران و با دستور نهاد ناظر بر فعالیت سایت‌های خبری مسدود شده است.

سایت سبز پرس با رویکرد اطلاع‌رسانی و تحلیلی، از منتقدان برخی سیاست‌های جاری در مورد محیط زیست ایران بود. این سایت خبری درهفته اول دیماه با دریافت نمابری از سوی دبیرخانه کارگروه تشخیص مصادیق مجرمانه، مجبور به متوقف کردن فعالیت‌های خود شد.

پیش‌تر سازمان محیط زیست ایران از مژگان جمشیدی، مدیر مسئول سبز پرس، شکایت کرده و این خبرنگار و فعال محیط زیست برای ادای توضحیات به دادسرا احضار شده بود. احتمال داده می‌شود مسدود شدن این سایت خبری مرتبط با شکایت‌های پیشین این سازمان از خانم جمشیدی باشد.

سایت سبز پرس با رویکرد اطلاع‌رسانی و تحلیلی، از منتقدان برخی سیاست‌های جاری در مورد محیط زیست ایران بود. این سایت خبری درهفته اول دیماه با دریافت نمابری از سوی دبیرخانه کارگروه تشخیص مصادیق مجرمانه، مجبور به متوقف کردن فعالیت‌های خود شد.

در آذرماه سال ۱۳۹۱، سازمان محیط زیست از مژگان جمشیدی به دلیل درج خبری در خصوص کشته شدن یک پلنگ ماده توسط یکی از کارکنان اداره محیط زیست دماوند شکایت کرده بود. خانم جمشیدی در آن مطلب پرسش‌هایی را در خصوص علت کشته شدن پلنگ و احتمال باردار بودن آن مطرح کرده بود.

 سبز پرس در سال ۱۳۸۷ توسط یاسر انصاری کجوری یکی از فعالان محیط زیستی در ایران ایجاد شد و توانست به یکی از فراگیر‌ترین و پرمخاطب‌ترین پایگاه‌های اطلاع رسانی محیط زیستی تبدیل شود. با درگذشت ناگهانی آقای انصاری، همسر او ،مژگان جمشیدی، فعالیت این پایگاه اطلاع رسانی را ادامه داد. مژگان جمشیدی یکی از خبرنگاران و فعالان سرشناس در حوزه محیط زیست ایران است و با رسانه‌های متعددی همکاری داشته و تاکنون چند جایزه ملی و بین‌المللی را در حوزه محیط زیست به دست آورده است. سبز پرس در سال‌های اخیر به شدت با تنگناهای مالی نیز رو به رو شد، اما توانست با همکاری داوطلبانه خبرنگاران زیست محیطی همچنان به عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین سایت‌های اطلاع‌رسانی در این زمینه فعالیت کند.

واکنش‌ها به مسدود شدن سبز پرس

مسدود شدن فعالیت این رسانه با واکنش بسیاری از خبرنگاران و فعالان زیست محیطی رو به رو شده است و آن‌ها با جمع‌آوری امضاء خواهان تداوم فعالیت این رسانه شده‌اند. (نگاه کنید به اینجا)

در آذرماه سال ۱۳۹۱، سازمان محیط زیست از  مژگان جمشیدی، مدیر مسئول سبز پرس، به دلیل درج خبری در خصوص کشته شدن یک پلنگ ماده توسط یکی از کارکنان اداره محیط زیست دماوند شکایت کرده بود. خانم جمشیدی در آن مطلب پرسش‌هایی را در خصوص علت کشته شدن پلنگ و احتمال باردار بودن آن مطرح کرده بود.

به اعتقاد امضاء کنندگان این نامه، تعطیلی سبز پرس، برخلاف مصالح محیط زیست ایران است. به تاکید این فعالان محیط زیست، «در سال‌های اخیر بسیاری از سازمان‌های غیردولتی زیست محیطی تعطیل و کم رمق شده‌اند» و اکنون نیز «تعطیلی یک رسانه پرمخاطب مردمی آن هم به دلیل شکایت سازمان حفاظت محیط زیست ایران»، قدمی دیگر در جهت تضیعف اطلاع‌رسانی در این حوزه است.

در همین حال فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز به مسدود شدن این سایت خبری واکنش نشان داده و از مسئولان سازمان محیط زیست خواسته است تا اجازه دهند این پایگاه به فعالیت خود ادامه دهد. کمال‌الدین پیر‌موذن، نماینده مجلس و عضو این فراکسیون به خبرگزاری «میراث فرهنگی» در ایران گفته است اگر مسئولان سازمان محیط زیست همچنان مانع از فعالیت سبز پرس بشوند، فراکسیون محیط زیست مجلس همکاری خود را با این سازمان کاهش خواهد داد.

تعطیلی یک رسانه پرمخاطب غیردولتی با شکایت سازمان محیط زیست ایران در حالی است که این سازمان پیش‌تر خبر داده بود قرار است با مشارکت صدا و سیما و با الگوبرداری از برنامه ورزشی و انتقادی نود با اجرای عادل فردوسی‌پور، برنامه‌ای در زمینه مسائل محیط زیستی و با نام «برنامه نود محیط زیست» تولید کند. محمد محمدی‌زاده، رییس سازمان محیط زیست ایران، در مهرماه این خبر را در حاشیه امضاء تفاهم‌نامه برای ایجاد دانشکده محیط زیست در اصفهان اعلام کرده بود. به گفته فعالان زیست محیطی، تولید برنامه‌ای با رویکرد انتقادی و با مخاطبان گسترده نیازمند داشتن روحیه‌ای انتقاد‌پذیر است.

محیط زیست در رسانه‌های فارسی

توجه به مسائل زیست محیطی در رسانه‌ها و مطبوعات ایران بعد از پایان جنگ آرام آرام جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. روزنامه همشهری که از آذرماه سال ۱۳۷۱ منتشر شد، در کنار توجه به مسائل شهری به مسائل محیط زیست نیز توجه نشان می‌داد که این رویکرد تاکنون نیز ادامه دارد.

توجه به مسائل زیست محیطی در رسانه‌ها و مطبوعات ایران بعد از پایان جنگ آرام آرام جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. روزنامه همشهری که از آذرماه سال ۱۳۷۱ منتشر شد، در کنار توجه به مسائل شهری به مسائل محیط زیست نیز توجه نشان می‌داد که این رویکرد تاکنون نیز ادامه دارد. از میانه دهه هفتاد، بسیاری از روزنامه‌‌ها دارای صفحه یا ستونی مختص مطالب محیط زیستی شدند و اکنون کمتر روزنامه‌ای است که در طول هفته به این موضوع مهم نپردازد.

با آغاز موج وبلاگ‌نویسی در میان فارسی زبانان، وبلاگ‌های محیط زیستی نیز پا به عرصه گذاشتند و بعضی از آنها از جمله وبلاگ مهار بیان‌زایی و دیده‌بان محیط زیست ایران از اقبال گسترده نیز برخوردار شدند. وبلاگ‌های محیط زیستی به طور عمده منعکس کننده صدای جامعه مدنی و فعالان و نهادهای غیردولتی بودند.

با افزایش فعالیت خبرنگاران و نویسندگان حوزه محیط زیست و همچنین توجه بیشتر مطبوعات به مسائل زیست محیطی، نیاز به راه اندازی خبرگزاری‌هایی با رویکرد تخصصی زیست محیطی احساس می‌شد. تولد «سبز پرس» و همچنین خبرگزاری ایرن یا خبرگزاری مستقل محیط زیست ایران در پاسخ به چنین نیازی بود.

رسانه‌های فارسی زبان خارج از ایران نیز در سال‌های اخیر به پوشش مسائل زیست محیطی توجه نشان داده‌‌اند. در این میان رادیو زمانه به طور ثابت و هفتگی پرداختن به مساله محیط زیست را هم در رادیو و هم در وب‌سایت خود دنبال می‌کند.

فعالان محیط زیست در ایران اکنون امیدوارند با حمایت از این پایگاه اطلاع رسانی مسدود شده، دوباره شاهد فعالیت سبز پرس باشند.