نسخه قابل چاپ

این هفته نبض سیاست کی و کجا به صدا درآمده است؟ چه کسانی خواسته یا ناخواسته فضای سیاسی ایران را تحت تاثیر قرار داده اند؟ پشت رویدادهای داغ سیاسی از شنبه تا چهارشنبه چه بوده است؟ این سوالهایی است که "رادیو زمانه" در " نبض سیاست" به آن می پردازد.

نبض سیاست در این هفته به سراغ سه رویداد رفته است. انتقادهای آیت الله علی خامنه ای" رهبر جمهوری اسلامی از دولت "محمود احمدی نژاد" که می توان آن را نشانه عدم حمایت رهبری از کاندیداهای هوادار دولت در انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی تلقی کرد،پیام "مهدی کروبی" از حصر مبنی بر ایستادگی بر مواضع خود پس از گزارشهای ضد و نقیض درباره تلاش ماموران جهت اعتراف گیری و در نهایت اعتراضهای مردم مناطق ترک نشین به حکومت که از خشک شدن دریاچه ارومیه خشمگین هستند.

 نوبت احمدی نژاد 
آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی آرام آرام در حال روشن کردن موضع خود نسبت به انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی است. او دوشنبه هفته گذشته در دیداری با اعضای هیات دولت لحنی انتقادی نسبت به عملکرد "محمود احمدی نژاد" رییس دولت دهم در پیش گرفت. این انتقادها می تواند نشانه پایان حمایت های رهبری از دولت باشد.

او هم از وضع اقتصادی انتقاد کرد و هم نسبت به سیاست های دولت در ترویج مکتب ایرانی به جای مکتب اسلام هشدار داد. انتظار می رود که در خلاء پشتیانی آیت الله خامنه ای، راه ورود هوادران احمدی نژاد به مجلس نهم با دستندازهای فراوان روبرو شود.
تنش میان رهبر جمهوری اسلامی و رییس دولت اردیبهشت ماه گذشته در جریان اختلاف برای سر عزل "حیدر مصلحی" وزیر اطلاعات علنی شد. از آن زمان تاکنون رسانه های هوادار رهبر جمهور اسلامی به شکل بی سابقه ای از احمدی نژاد و تیم او به ویژه "اسفندیار رحیم مشایی" رییس دفترش انتقاد می کنند. رسانه های حامی رهبری مدعی اند که مشایی قصد جانشینی احمدی نژاد در دور آینده ریاست جمهوری را دارد و از این رو تسخیر مجلس با نیروهای هوادار دولت را در سر می پروراند.

آیت الله خامنه ای در نماز عید فطر هشدار داد که انتخابات مجلس نهم نباید به چالشی برای امنیت کشور تبدیل شود. این هشدار را نیز می توان متوجه دولت احمدی نژاد دانست که درگیر تنشی شدید با گروه های عمده محافظه کاران موسوم به راست سنتی است

محافظه کاران منتقد مشایی همچنین مدعی اند که او اندیشه هایی آخر الزمانی در سر دارد و هدفش برانداختن روحانیون حاکم است. در چنین شرایطی انتقادهای آیت الله خامنه ای از دولت به معنای تلاش او برای محدود کردن هر چه بیشتر تیم دولت تفسیر می شود. رهبر جمهوری اسلامی روز چهارشنبه در نماز عید فطر هم هشدار داد که انتخابات مجلس نهم نباید به چالشی برای امنیت کشور تبدیل شود. این هشدار را نیز می توان متوجه دولت احمدی نژاد دانست که درگیر تنشی شدید با گروه های عمده محافظه کاران موسوم به راست سنتی است.
محافظه کاران سنتی با محوریت "محمدرضا مهدوی کنی" رییس جامعه روحانیت مبارز و رییس مجلس خبرگان رهبری قصد ارایه لیستی واحد برای انتخابات آینده مجلس را دارند اما هواداران دولت تاکنون زیربار این سازوکار انتخاباتی نرفته اند. اقای خامنه ای در سخنرانی عید فطر ضمن درخواست از مسوولان نظام برای "دور ريختن کدورت ها، بد دلی ها و بدجنسی ها" گفته " حرف هايی در باره انتخابات داريم که در زمان خود مطرح خواهيم کرد. چنین موضعی نیز می تواند هشدار ضمنی برای دولت احمدی نژاد باشد.

معمای کروبی
کروبی که از حدود 200 روز پیش در شرایط حصر خانگی بسر می برد در دیدار چهارشنبه گذشته با اعضای خانواده اش به شایعات درباره انجام اعتراف پایان داد. او در واکنش به این شایعات گفته است : « بر مواضع و عقاید فکری خود استوار ایستاده ام و ذره ای از مواضع خود کوتاه نخواهم آمد.»

کروبی : حکومت با روحیات من به خوبی آشنا شده اند و مواضع مرا می دانند و به خود اجازه نمی دهند که مرا راهنمایی و ارشاد کنند، چه برسد به اینکه بخواهند وارد فازهایی در خصوص نوشتن توبه نامه و ندامت نامه با من بشوند

مهدی کروبی و میرحسین موسوی به همراه همسرانشان زهرا رهنورد و فاطمه کروبی از شامگاه 25 بهمن ماه سال گذشته در حصر خانگی قرار گرفتند. همسر مهدی کروبی یک ماه و نیم پیش برای انجام معالجات پزشکی از حصر خارج شد اما در عین حال ماموران برای بیشتر کردن فشارها بر مهدی کروبی او را به آپارتمان یک خوابه و کوچکی منتقل کرده اند. هفته گذشته پایگاه خبری محرمانه آنلاین وابسته به اسفندیار رحیم مشایی مدعی شده بود که مهدی کروبی به " گناهان خود اعتراف" کرده است.
اخبار مربوط به نهادهای امنیتی معمولا در رسانه هایی نظیر خبرگزاری فارس، پایگاه خبری جوان آنلاین و روزنامه کیهان منتشر می شود اما شایعه اعتراف های کروبی در این رسانه ها بازتابی نداشت. اما کمپین بین المللی حقوق بشر روز یکشنبه با انتشار بیانیه ای از فشارهای روانی بر کروبی جهت انجام اعتراف های تلویزیونی خبر داد. استناد بیانیه به منبع موثقی بود که از وی نامی برده نشده بود.
پیام تازه کروبی از حصر خانگی را می توان تایید کننده دیدگاه مشاور وی دانست. کروبی در پیام خود گفته: « حکومت و نیروهای اطلاعاتی طی مدت هفت ماه اخیر با روحیات من به خوبی آشنا شده اند و مواضع مرا می دانند و فهمیده اند که من چگونه فکر می کنم، لذا به خود اجازه نمی دهند که مرا راهنمایی و ارشاد کنند، چه برسد به اینکه بخواهند وارد چنین فازهایی در خصوص نوشتن توبه نامه و ندامت نامه با من بشوند.»

شورش برای اعتراض به خشکی دریاچه شور
دریاچه ارومیه در حال خشک شدن است و برای بسیاری از شهروندان مناطق ترک نشین چنین اتفاقی معنایی جز فاجعه ندارد. آنها یکشنبه هفته گذشته به خیابان آمدند تا نسبت به بی اعتنایی دولت برای حل مشکل آب دریاچه دست به اعتراض بزنند. محل اصلی تجمع ها در شهر ارومیه بود.
شاهدان عینی جمعیتی بین 4 هزار نفر تا 10 هزار نفر را در این تجمع گزارش کرده اند. تصاویری که شهروندان با دوربین تلفن های همراه خود از تجمع روی اینترنت قرار داده اند از ضرب و شتم و سرکوب شدید معترضان توسط نیروهای امنیتی حکایت می کرد. گزارشهای منابع محلی نیز تایید کننده حضور گسترده نیروهای ضد شورش از صبح روز دوشنبه به قصد مقابله با اعتراض ها بود.

از میزان بازداشت ها و سرکوب ها اطلاع دقیقی در دست نیست اما جمعیت دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ) مدعی کشته شدن سه شهروند در جریان اعتراض ها به دریاچه ارومیه طی روزهای گذشته شده است

از میزان بازداشت ها و سرکوب ها اطلاع دقیقی در دست نیست اما جمعیت دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ) مدعی کشته شدن سه شهروند در جریان اعتراض ها به دریاچه ارومیه طی روزهای گذشته شده است. در پی افزایش نگرانی ها نسبت به خشک شدن دریاچه ارومیه کمپین های متعددی نیز در اعلام همبستگی با مردم مناطق ترک نشین تشکیل شده است. بسیاری از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک برای نشان دادن حمایت خود، عکس پروفایلهایشان را به عکس دریاچه ارومیه تغییر داده اند.
کمپین های مجازی عمدتا حاوی تاکید بر ملی بودن مساله دریاچه ارومیه به عنوان یکی از مهم ترین سرمایه های طبیعی ایران است. اهمیت تاکید بر ملی بودن بحران دریاچه ارومیه بیشتر از آنجا ناشی می شود که گروه های قوم گرا خشک شدن این دریاچه را به عنوان تلاشی از سوی فارسها علیه شهروندان ترک تفسیر می کنند. آنها مدعی اند که حکومت به نمایندگی از فارسها به شکل عامدانه اقدام به خشکاندن دریاچه ارومیه کرده است.
این ادعا از سوی فعالان مدنی و حتی کارشناسان منابع طبیعی رد شده است. در شبکه های مجازی دعوت هایی برای همراهی مردم سایر استان ها با اعتراض مردم مناطق ترک نشین طی روزهای آینده به چشم می خورد. گروهی از فعالان مدنی آذربایجان نیز فراخوانی برای اعتراض ها در روز 12 شهریور داده اند. فراخوانی که در آن از " آزادی‌خواهان سراسر ایران" دعوت شده با برگزاری تجمعاتی ... مردم شهرهای تبریز و ارومیه را تنها نگذارند." انتظار می رود که بر تبلیغات جهت شرکت در این تجمع افزوده شود اما در عین حال قابل پیش بینی است که چنین تجمعی بار دیگر با ضرب و شتم و سرکوبهای امنیتی روبرو شود.