اعلامیه حقوق بشر و موانع اجرایی آن
بهنام دارایی‌زاده - امروز دهم دسامبر، سالروز تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر است. در شامگاه چنین روزی، در سال ۱۹۴۸ میلادی، نمایندگان ۵۸ کشور که در آن هنگام عضو سازمان ملل بودند، ازجمله ایران، در پاریس، رای به تصویب قطعنامه‌ای دادند که "اعلامیه جهانی حقوق بشر" نامیده شده است.
این اعلامیه، به مانند سایر اسناد و قطعنامه‌هایی که مجمع عمومی سازمان ملل تصویب می‌کند، فاقد ضمانت اجرایی است. به این معنا که دولت‌هایی که به آن رای داده‌اند، هیچ تعهد حقوقی در چهارچوب موازین کلاسیک حقوق بین‌الملل نسبت به اجرای مفاد آن ندارند، اما با این حساب این اعلامیه را باید به مثابه میثاق یا مانیفست حقوقی در تعریف حقوق و آزادی‌ها و مطالباتی دانست که هنوز پس از گذشت شش دهه، در هیچ جایی از جهان به طور کامل به اجرا گذاشته نمی‌شود.
علت اینکه اعلامیه حقوق بشر، حتی در توسعه‌یافته‌ترین کشورها نیز به طور کامل اجرا نمی‌شود چیست؟ آیا تنها تداوم استبداد و سیاست دولت‌های خودکامه است که این اعلامیه را به شکل سندی تحقق نیافته در جهان درآورده است؟
علت اینکه اعلامیه حقوق بشر، حتی در توسعه‌یافته‌ترین کشورها نیز به طور کامل اجرا نمی‌شود چیست؟ آیا خواست‌ها و مطالبات پیچیده و دست‌نیافتنی را دنبال می‌کند؟ آیا تنها تداوم استبداد و سیاست دولت‌های خودکامه است که این اعلامیه را به شکل سندی تحقق نیافته در جهان درآورده است؟
از سویی دیگر این پرسش را می‌توان مطرح کرد که بحران‌های اقتصادی و پیامدهای آن از جمله اجرای سیاست‌های موسوم به "ریاضت‌های اقتصادی" چه تاثیری بر تحقق حقوق بشر در کشورهای به اصطلاح پیشرفته جهان گذاشته است؟
به مناسبت سالروز تصویب اعلامیه حقوق بشر، با خسرو صادق بروجنی، نویسنده و پژوهشگر اجتماعی در تهران گفت‌وگو کرده‌ایم.
گفت‌وگو با خسرو صادق بروجنی، نویسنده و پژوهشگر اجتماعی را در اینجا بشنوید:
[1]
[2]
