جعفر پناهی، کارلا، وودی و جشنواره‌ی فیلم کن

میلان پاولویچ (از جشنواره‌ی فیلم کن)، نارنین اعتمادی - دوست دارید جشنواره‌ی فیلم کن چگونه باشد؟ سیاسی؟ هنری؟ با شرکت شماری از برجسته‌ترین ستارگان سینمای جهان؟ نمایش فیلم «نیمه‌شب در پاریس» ساخته‌ی وودی آلن در بلوار کروزت در شب گشایش شصت و چهارمین جشنواره‌ی فیلم کن نشان داد که چگونه بعد از نمایش یک فیلم غیرسیاسی می‌توان یک حرکت سیاسی انجام داد.

اگر کن زنی بود که هر شب در ضیافت‌های شبانه شرکت می‌کرد، بی‌تردید سنگین‌وزن‌ترین زن جهان می‌بود. هرگز هیچ زنی نمی‌تواند لباس‌های شبش را به میل دیگران به این سرعت تغییر دهد. یکی از کن انتظار دارد که بازده اقتصادی خوبی داشته باشد. دیگری از او انتظار دارد که نسبت به مسائل سیاسی در جهان بی‌تفاوت نماند. سومی از کن انتظار دارد فیلم‌های سینمای مولف در حد فیلم‌های تاراکوفسکی و آنتونیونی عرضه کند، چهارمی می‌گوید من فیلم‌های عام‌پسند را بیشتر می‌پسندم و دوست می‌دارم ستارگان سینمای جهان در این شهر چنان بدرخشند که اگر برق شهر قطع شود، از درخشش آنها همه جا روشن بماند. کن هم تلاش می‌کند همه‌ی این انتظارات و توقعات را برآورده کند و با این‌حال هر سال کسانی هستند که فکر می‌کنند کن خواسته‌ی آنها را برآورده نکرده است. از همین جا می‌توان توضیح داد که چرا هر سال بر شمار ناراضیان از چگونگی برگزاری جشنواره‌ی کن افزوده می‌شود.
 

سال گذشته اگر درست به یاد داشته باشیم، خاکسترهای آتشفشان ایسلند و بازداشت رومن پولانسکی به بحث‌هایی در جشنواره‌ی فیلم کن دامن زده بود. اما امسال تشعشعات اتمی فوکوشیما هنوز به کن نرسیده. ظاهراً صنعت فیلم بیش از حد با خودش درگیر است و تلاش می‌کند به برخی از پرسش‌های بنیادین پاسخ دهد. روزنامه‌ی روشنفکری «لیبراسیون» به مناسبت گشایش شصت و چهارمین جشنواره‌ی فیلم کن تیتر زد: «آیا این آخرین جشنواره‌ی فیلم کن است؟» نویسنده در این مقاله با توجه به پیشرفت‌های فن‌آوری دیجیتال گمان می‌کند که صنعت سینما رو به فترت گذاشته و علاوه بر این اعتقاد دارد که شاید اصلاً به همین دلیل است که لباس ستارگان سینما بر فرش قرمز در مراسم گشایش جشنواره‌ی فیلم کن از مد افتاده است.
 

در تاریخ سینما بارها پیش آمده که منتقدان مرگ سینما را پیشگویی کرده‌اند و با این حال هنر سینما همه‌ی این بحران‌ها را از سر گذرانده و بر جا مانده است. این واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که فیلم‌های دیجیتال را بهتر از هر جای دیگر بر پرده‌ی سینماها می‌توان دید و جشنواره‌‌ی فیلم کن هنوز توانایی بسیج مردم را دارد و می‌تواند توجه علاقمندان سینما را به برخی فیلم‌ها جلب کند. علاوه بر این در کن برخلاف جشنواره‌های دیگر که موضوع بحث‌ها در حد لباس آنجلینا جولی و رابطه‌اش با رد پیت یا رابطه‌ی ستاره‌های بزرگی مثل شون پن با همسرانشان محدود می‌شود، سینماگران و هنرمندانی در مرکز توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرند که تا پیش از این در سایه قرار داشتند.
 

فیلمی از جعفر پناهی در کن

در روزهای پایانی شصت و چهارمین جشنواره‌ی فیلم کن فیلم تازه‌ای از جعفر پناهی، کارگردان دربند ایرانی به نمایش درمی‌آید. این فیلم «این فیلم نیست» نام دارد و پناهی که این روزها در حصر خانگی به‌سر می‌برد موقعیت دشوار خودش را در آن به‌تصویر کشیده است. پناهی ظاهراً آماده است که پس از نمایش این فیلم در کن به دشواری‌ها و محدودیت‌های بیشتری تن دهد.
 

تری فرمو، مدیر هنری جشنواره‌ی فیلم کن می‌گوید: «کن جشنواره‌ای برای فیلم‌های تجربی است و این سیاست در آینده هم تغییر نخواهد کرد. کن می‌خواهد سینمای زنده و زندگی در سینما را عرضه کند.»
احتمالاً اگر فیلمی ساخته شود و در آن فیلم نشان داده شود که پناهی چگونه فیلمش را به‌طور غیرقانونی ساخته و از کشور خارج کرده و به دست مسئولان کن رسانده، آن فیلم بی‌تردید یک فیلم جنایی دیدنی خواهد بود. پناهی ظاهراً این فیلم را با امکانات خانگی روی «یو اس بی» ضبط کرده و توسط پیکی به جشنواره‌ی فیلم کن رسانده است. حالا قرار است این فیلم به جشنواره‌ی فیلم کن رنگی از سیاست بدهد. اما تا زمان نمایش فیلم پناهی، بحث‌های سیاسی زیادی در شصت و چهارمین جشنواره فیلم کن درخواهد گرفت، حتی اگر این بحث‌ها به فیلم‌هایی با موضوعات غیرسیاسی ربط داشته باشد. از همین نخستین روز جشنواره به‌راحتی می‌توان حال و هوای سیاسی آن را درک کرد.
 

نیمه‌شب در پاریس

«نیمه شب در پاریس»، ساخته‌ی وودی آلن که شب گذشته در مراسم گشایش کن به نمایش درآمد، داستان یک مرد کالیفرنیایی است که هر شب به‌طور مرموزی به سال‌های دهه‌ی بیست انتقال می‌‌یابد و با چهره‌های سرشناسی مانند ارنست همینگوی، اسکار فیتز جرالد، گرترود استاین، و با مشاهیری مانند سالوادور دالی و پابلو پیکاسو بحث می‌کند.
 

«نیمه‌شب در پاریس» بی‌تردید زیباترین فیلم وودی آلن در بیست و پنج سال گذشته و عاشقانه‌ای است برای شهر پاریس که آلن بعد از منهتن همواره به آن عشق می‌ورزیده. با این‌حال هنوز از سینما بیرون نیامده‌ای، اعلامیه‌ای به دستت می‌دهند. این اعلامیه را روبرت گدگیان، کارگردان فرانسوی که فیلم هوشمندانه‌ای هم سال‌ها قبل درباره‌ی میتران ساخته بود نوشته است. گدگیان آلن را سرزنش می‌کند که چرا برای بازی در «نیمه‌شب در پاریس» از کارلا برونی، همسر نیکلا سرکوزی، رئیس‌جمهور فرانسه دعوت کرده و علاوه بر این با سارکوزی دست هم داده است. گدگیان در این اعلامیه می‌نویسد: «هر کاری دوست دارید بکنید. اما من یکی که فیلم شما را نخواهم دید.» گدگیان بی‌تردید تنها کسی نخواهد بود که «نیمه‌شب در پاریس» وودی آلن را نمی‌بیند. اما از بین این اشخاص دلیلی که او برای ندیدن این فیلم می‌آورد، یکی از احمقانه‌ترین دلایل است.
 

در همین زمینه:
::پله‌های جشنواره‌ی فیلم کن:: [1]
 

عکس‌ها:

جعفر پناهی، هنرمند دربند ایران با فیلم «این یک فیلم نیست» در کن حضور دارد
نمایی از «نیمه‌شب در پاریس» به کارگردانی وودی آلن با بازی کارلا برونی و اون ویلسون
نمایی از «نیمه‌شب در پاریس» به کارگردانی وودی آلن. کن می‌بایست هم سرگرم‌کننده و عام‌پسند باشد، هم فیلم‌های هنری و سیاسی عرضه کند

نمایی از کن، محل برگزاری جشنواره فیلم کن
وودی آلن و بازیگران فیلم «نیمه‌شب در پاریس» در جشنواره‌ی فیلم کن
منبع ترجمه:
اشپیگل آن‌لاین [2]